Nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng di truyền đóng một vai trò chủ yếu trong việc xác định chiều cao của trẻ, với khoảng 70% ảnh hưởng đến từ yếu tố di truyền. Tuy nhiên, 30% còn lại đến từ các yếu tố khác như chế độ dinh dưỡng, giấc ngủ và hoạt động thể chất. Do đó, các bậc phụ huynh nên chú trọng đến những khía cạnh này để hỗ trợ sự phát triển chiều cao tối ưu cho con cái mình.
Dinh dưỡng
Thói quen ăn uống lành mạnh đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển chiều cao của trẻ. Một chế độ dinh dưỡng hợp lý không chỉ cung cấp năng lượng mà còn cung cấp các chất dinh dưỡng thiết yếu như protein, canxi và vitamin D, giúp xương và cơ bắp phát triển tốt.
Các nguồn thực phẩm như sữa, cá và sản phẩm từ đậu nành rất giàu protein, hỗ trợ xây dựng và phục hồi mô. Rau lá xanh và hạt đóng góp nhiều canxi, cần thiết cho sự phát triển xương và răng. Đồng thời, trứng và nước cam cung cấp vitamin D, giúp cơ thể hấp thụ canxi hiệu quả.
Ngoài những chất dinh dưỡng chính, một chế độ ăn cân bằng cũng bao gồm trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt và thực phẩm chứa chất béo lành mạnh. Trái cây tươi cung cấp vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa, trong khi ngũ cốc nguyên hạt cung cấp năng lượng bền vững, hỗ trợ cho hoạt động hàng ngày của trẻ.
Ngoài những chất dinh dưỡng chính, một chế độ ăn cân bằng cũng bao gồm trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt và thực phẩm chứa chất béo lành mạnh
Hoạt động thể chất
Hoạt động thể chất đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ trẻ em phát triển chiều cao bên cạnh chế độ dinh dưỡng hợp lý. Các môn thể thao như bóng rổ, bơi lội và nhảy dây không chỉ giúp nâng cao sức khỏe mà còn kích thích sản xuất hormone tăng trưởng, từ đó thúc đẩy sự phát triển của xương và cơ bắp, giúp xương chắc khỏe hơn.
Khi trẻ thường xuyên vận động, cơ thể sẽ sản xuất nhiều hormone tăng trưởng, hỗ trợ phát triển chiều cao tối ưu. Hơn thế nữa, việc hoạt động thể chất đều đặn cũng cải thiện lưu thông máu và khả năng hấp thụ dinh dưỡng.
Bố mẹ nên khuyến khích trẻ dành hơn một giờ mỗi ngày cho các hoạt động ngoài trời, không chỉ mang lại lợi ích thể chất mà còn giúp cải thiện tâm trạng, giảm căng thẳng. Chơi đùa và vận động ngoài trời giúp trẻ phát triển kỹ năng xã hội, giao tiếp và khả năng làm việc nhóm.
Các hoạt động thể chất cũng giúp trẻ tăng cường sức mạnh và sự linh hoạt, đồng thời tăng khả năng tập trung và cải thiện kết quả học tập. Khuyến khích trẻ tham gia đa dạng các môn thể thao sẽ tạo động lực cho chúng, từ bóng đá, cầu lông đến yoga hay khiêu vũ, giúp phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần.
Các hoạt động thể chất cũng giúp trẻ tăng cường sức mạnh và sự linh hoạt, đồng thời tăng khả năng tập trung và cải thiện kết quả học tập
Giấc ngủ
Giấc ngủ đóng vai trò thiết yếu trong việc hỗ trợ sự phát triển thể chất của trẻ, đặc biệt là trong quá trình tiết hormone tăng trưởng tối ưu. Thời gian ngủ sâu, vốn là giai đoạn quan trọng nhất, không chỉ giúp xương phát triển mà còn nâng cao sức khỏe tổng thể.
Theo khuyến cáo, trẻ em tiểu học cần ngủ từ 9 đến 11 giờ mỗi đêm, trong khi thanh thiếu niên cần khoảng 8 đến 10 giờ. Giấc ngủ đầy đủ giúp trẻ phục hồi năng lượng, củng cố trí nhớ và cải thiện khả năng học tập. Trong giấc ngủ, não bộ xử lý thông tin, làm tăng khả năng ghi nhớ và học hỏi của trẻ, đồng thời giúp cải thiện tâm trạng và giảm lo âu.
Duy trì thói quen ngủ đều đặn cũng rất quan trọng; trẻ nên đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi ngày để ổn định đồng hồ sinh học. Bên cạnh đó, khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động thư giãn như đọc sách, nghe nhạc nhẹ hay tập thở trước khi ngủ sẽ giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ, giúp trẻ dễ dàng vào giấc hơn.
Duy trì thói quen ngủ đều đặn cũng rất quan trọng
Tâm lý
Tâm lý lạc quan có tác động sâu sắc đến sự phát triển chiều cao của trẻ. Một tâm trạng thoải mái và vui vẻ giúp tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển thể chất, trong khi căng thẳng kéo dài có thể làm giảm tiết hormone tăng trưởng, ảnh hưởng xấu đến sự phát triển xương. Khi trẻ phải đối mặt với lo âu, cơ thể sản sinh cortisol, hormone này có tác động tiêu cực đến sự phát triển.
Để hỗ trợ trẻ phát triển, cha mẹ cần tạo ra một môi trường gia đình vui vẻ và ấm áp, giúp trẻ cảm thấy an toàn và tự tin. Khuyến khích trẻ chia sẻ cảm xúc, tham gia các hoạt động gia đình sẽ giúp tăng cường sự gắn kết và hạnh phúc cho trẻ. Sự yêu thương và chấp nhận từ gia đình kích thích trẻ khám phá và phát triển tích cực hơn.
Dù di truyền có ảnh hưởng đến chiều cao, những thói quen sinh hoạt lành mạnh như dinh dưỡng hợp lý, ngủ đủ giấc và hoạt động thể chất đều có vai trò quan trọng trong việc cải thiện chiều cao. Trẻ có tinh thần lạc quan thường chăm sóc bản thân tốt hơn và duy trì lối sống năng động, từ đó thúc đẩy sự phát triển xương và chiều cao một cách hiệu quả.
