Bạn đọc hỏi: Khi chồng tôi qua đời không có di chúc. Lúc này người thân của anh nhắc về tiền thừa kế. Lúc đó tài sản phải chia cho cả bố mẹ anh, thậm chí khi cha mẹ chồng mất, thì phải chia lại tài sản cho anh em bên chồng. Nhưng ngoài khoản tài sản để lại thì còn khoản nợ của chồng tôi. Vậy người đòi tài sản thừa kế của chồng tôi có phải có trách nhiệm với khoản nợ của anh để lại không?
Quy định luật pháp có thể cho thấy nếu người chết không để lại di chúc thì sẽ chia thừa kế theo luật. Như vậy, tài sản của người chồng được mang ra chia thừa kế cho những người trong hàng thừa kế sẽ là bằng 1/2 giá trị tài sản (1/2 còn lại của người vợ). Chiếu theo Điều 651 Bộ Luật Dân sự thì phần tài sản cảu chồng chị tức 1/2 tổng tài sản của hai vợ chồng sẽ được chia đều cho hàng thừa kế thứ nhất, bao gồm: cha, mẹ, vợ, con và mỗi người được hưởng một phần bằng nhau tức là khoản đó chia thành 4 phần. Nếu cha hoặc mẹ của người để lại di sản tiếp tục mất đi (mất sau người để lại di sản) thì phần tài sản nhận thừa kế của những người này, tiếp tục được chia cho hàng thừa kế thứ nhất theo quy định, nghĩa là chia cho anh chị em bên chồng của của chị.
Do đó khi chồng chị không để lại di chúc thì gia đình chồng vẫn có quyền đòi hỏi thừa kế và lúc này sẽ chia theo luật không áp dụng theo di chúc.
Khi họ đòi thừa kế thì họ có trách nhiệm với khoản nợ không?
Điều 615 Bộ luật Dân sự 2015, quy định:
“Thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại
1. Những người hưởng thừa kế có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản trong phạm vi di sản do người chết để lại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
2. Trường hợp di sản chưa được chia thì nghĩa vụ tài sản do người chết để lại được người quản lý di sản thực hiện theo thỏa thuận của những người thừa kế trong phạm vi di sản do người chết để lại.
3. Trường hợp di sản đã được chia thì mỗi người thừa kế thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại tương ứng nhưng không vượt quá phần tài sản mà mình đã nhận, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
4. Trường hợp người thừa kế không phải là cá nhân hưởng di sản theo di chúc thì cũng phải thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại như người thừa kế là cá nhân.”
Như vậy những người nhận thừa kế có nghĩa vụ trả nợ khoản nợ của người chết để lại. Nhưng lưu ý khoản nợ phải trả không vượt quá phần tài sản đã nhận. Như vậy, chị đã chia phần di sản cho những người anh chị em bên gia đình chồng, thì những người này có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản của người để lại di sản. Vì vậy, hoàn toàn có thể yêu cầu những người này cùng thanh toán khoản nợ, nhưng không vượt quá giá trị thừa kế đã nhận.