Đôi khi, cha mẹ than vãn con cái bất hiếu, nhưng họ có nghĩ rằng mọi thứ đều có nhân – quả hay không? Hầu hết mọi vấn đề của đứa trẻ đều do cách nuôi dưỡng của cha mẹ. Mọi việc bạn làm sớm hay muộn đều sẽ ảnh hưởng đến con cái. Khi bạn già đi, thái độ của con đối với bạn sẽ phản ánh cách bạn từng đối xử với chúng và những người khác. Khi con bạn lớn lên, bất cứ điều gì bạn cho nó cũng sẽ là những gì nó trả lại cho bạn.
Đây không phải là ngẫu nhiên, đây là điều tất yếu.
Nếu bạn luôn buộc tội, ra lệnh, không thấu hiểu, quan tâm, thì khi tóc bạc, con cái thờ ơ, thiếu kiên nhẫn với bạn. Đó chính là trái đắng bạn đã gieo từ những năm đầu đời. Hãy thức tỉnh và bắt đầu thay đổi phương pháp giáo dục của mình ngay từ bây giờ.
Trẻ em không phải là tài sản riêng của bạn, chúng là những cá thể độc lập. Giáo dục không phải là kiểm soát và ra lệnh mà là hướng dẫn và thấu hiểu. Hãy dùng trí tuệ và sự kiên nhẫn của bạn chứ không phải quyền lực và tiền bạc để giáo dục con cái.
Sự bất hiếu, phần lớn, thực sự là kết quả của cha mẹ.
01. Con cái bất tài là do cha mẹ quá có “năng lực”
Khi nuôi dạy con cái, nguyên nhân khiến trẻ kém bất tài là do cha mẹ quá có “năng lực”. Tuy câu nói này nghe có vẻ hơi buồn cười nhưng không phải không có lý. Hãy thử nghĩ xem, phải chăng điều này có nghĩa là chúng ta, thế hệ cũ, đang quá kiểm soát?
Trong nhiều gia đình, đặc biệt là những gia đình truyền thống, cha mẹ lấy lí do mong muốn những điều tốt đẹp nhất cho con cái mình, vậy nên mọi chuyện của trẻ đều do cha mẹ quyết định: Học cái này, không học cái kia; Làm bạn với người này, đừng chơi với người kia – điều đó sẽ khiến trẻ khó tự mình đưa ra quyết định. Để đảm bảo con mình được vào trường tốt, một số phụ huynh đã sắp xếp đầy đủ các lớp học ngoại khóa ngay từ khi còn nhỏ. Những sở thích và mong muốn của trẻ hiếm khi được lưu tâm; cha mẹ là người quyết định cuối cùng.
Khi mới bước vào xã hội, trẻ thậm chí còn không biết những kỹ năng sống cơ bản nhất và kỹ năng xã hội cũng kém. Mỗi khi gặp vấn đề gì đều tìm đến bố mẹ.
Cha mẹ phải học cách buông bỏ đúng lúc và để con khám phá, đưa ra quyết định và tự mình đối mặt với những thử thách của cuộc sống. Đừng lúc nào cũng nghĩ đến việc dùng tiền bạc, quyền lực để mở đường cho con cái. Cha mẹ thực sự biết yêu thương con nên cho con học cách tự lập thay vì để con luôn dựa dẫm vào chính mình.
Đây thực sự là những bậc cha mẹ có năng lực.
Buông bỏ và để con lớn lên chính là tình yêu đẹp nhất đối với chúng. Nhiệm vụ của cha mẹ là dạy con tự đi.
02. Sở dĩ con cái không có khả năng giải quyết vấn đề là vì cha mẹ quá hời hợt
Trong nhà có hai con, bố mẹ luôn chiếu lệ trong việc giải quyết những cuộc cãi vã hoặc giải quyết những yêu cầu của con. Họ luôn sử dụng câu “Đừng tranh cãi nữa, cả hai đều đúng” để giải quyết. Theo thời gian, trẻ sẽ học được rằng khi gặp vấn đề, không phải là giải quyết vấn đề mà là xem ai có thể đánh bại ai và ai có tiếng nói nhất.
Khi trẻ lớn lên, chúng giải quyết các vấn đề và xung đột theo cách giống nhau, không nhượng bộ nhau. Kết quả là mối quan hệ gia đình ngày càng trở nên căng thẳng.
Nếu con cả và con thứ hai trong gia đình tranh giành một món đồ chơi, bố mẹ chỉ nói “Đừng cãi nhau nữa, không ai được chơi đồ chơi đó” thì có vẻ như việc tranh chấp đã chấm dứt nhưng tâm lý lại không được như ý muốn. Hai đứa trẻ sẽ không phát triển được khả năng giải quyết vấn đề.
Nếu cha mẹ có thể hướng dẫn trẻ bày tỏ lý do muốn đồ chơi, hiểu nhu cầu của nhau và thương lượng giải pháp đôi bên cùng có lợi thì hai đứa trẻ sẽ lý trí và công bằng hơn khi gặp vấn đề khi lớn lên.
Khi giáo dục con cái, đừng cố gắng đạt đến sự yên ổn nhất thời. Điều này tưởng chừng như dễ dàng nhưng rốt cuộc, hậu quả thường là con cái và cả gia đình phải gánh chịu. Dạy trẻ cách giải quyết vấn đề trực tiếp là cách tiếp cận thực sự có trách nhiệm. Bằng không, khi con cái lớn lên, gia đình không hòa thuận, thậm chí không hiếu thuận thì hối hận cũng đã muộn.
03. Trẻ em hống hách vì cha mẹ thường không quan tâm
Nhiều người cho rằng việc con cái bất hiếu là do bản năng hoặc bị xã hội dẫn dắt xấu. Cách hiểu này là hoàn toàn sai lầm. Sự thật là hành vi này thường được học ở nhà. Nếu người lớn trong gia đình để con cái làm theo ý mình ngay từ khi còn nhỏ mà không đặt ra quy tắc hay giáo dục thì khi lớn lên, trẻ sẽ tự nhiên hành động vô thiên vô pháp.
Cha mẹ nên bắt đầu kỷ luật con mình ngay từ khi còn nhỏ. Điều đó không có nghĩa là bạn phải nghiêm khắc đến mức con không thở nổi mà bạn cần đưa ra hướng dẫn và chỉnh sửa khi cần thiết. Cha mẹ không nên quá khoan dung, vì điều này sẽ chỉ khiến trẻ cảm thấy rằng thế giới phải xoay quanh mình và mọi người khác phải chiều theo mình.
Nếu cha mẹ luôn chiều chuộng con trai thì con trai sẽ là người quyết định cuối cùng trong mọi việc và không một ai dám ngăn cản. Kết quả là khi đứa trẻ này lớn lên, nó liên tục gặp rắc rối ở bên ngoài, hoặc đánh nhau hoặc bắt nạt người khác.
Tình yêu đích thực nên dạy trẻ cách trở thành người có trách nhiệm. Đừng nghĩ rằng việc giáo dục trẻ em chỉ là ở trường học. Gia đình là lớp học đầu tiên và cha mẹ là những người thầy đầu tiên của trẻ.
04. Nếu so sánh giáo dục với một khoản đầu tư, thì bạn đầu tư vào sự thiếu kiên nhẫn và thờ ơ, điều bạn nhận được cũng là sự thờ ơ và xa lánh
Nhiều người già phàn nàn rằng con cái họ không hiếu thảo, không đến thăm, thậm chí không để ý đến họ. Tuy nhiên, nhìn lại quá trình giáo dục ban đầu của mình, liệu có nhiều sai lầm? Những bậc cha mẹ thờ ơ với con cái từ khi còn nhỏ, và kết quả là con cái khi lớn lên cũng sẽ thờ ơ. Đây là thực tế điển hình của câu “gieo gì thì gặt nấy”.
Bên cạnh đó, nhiều cha mẹ không hề tôn trọng con cái. Họ cho rằng, mình cho con cơm ăn, áo mặc, đi học tử tế thì đương nhiên con phải nghe lời. Còn những đứa trẻ, chúng thực sự rất đáng thương, không có nơi nào để trút nỗi đau và chỉ có thể giữ hết những cảm xúc tồi tệ trong lòng. Lâu dần, trẻ dần chán ghét gia đình, trái tim cũng khô cằn…
Việc giáo dục trẻ cũng giống như việc bạn trồng một cái cây, tưới nước và bón phân thì cây sẽ phát triển như thế nào. Nếu hy vọng sau này con cái có thể che mưa che gió cho mình thì bạn phải bắt đầu chăm sóc chúng một cách cẩn thận và cung cấp cho chúng những chất dinh dưỡng thích hợp ngay từ bây giờ.