Mật mía là một loại xi-rô đặc mà người ta sử dụng như một chất tạo ngọt. Nó là một sản phẩm phụ của quá trình làm đường, và nó được tạo ra từ mía nghiền nát. Đầu tiên, các nhà sản xuất nghiền mía để lấy nước cốt. Sau đó, họ đun sôi nước mía để tạo thành các tinh thể đường. Mật đường là xi-rô màu nâu, đặc còn sót lại sau khi loại bỏ các tinh thể đường ra khỏi nước mía. Mật mía được sử dụng nhiều trong ẩm thực.
Mật mía hầu như không có protein hoặc chất béo, đây là nguồn cung cấp magiê và mangan tốt. Magiê hỗ trợ nhiều chức năng của cơ thể, bao gồm chức năng cơ và thần kinh, kiểm soát lượng đường trong máu và huyết áp. Mangan rất quan trọng đối với xương chắc khỏe, sinh sản, đông máu và sức khỏe hệ miễn dịch. So với đường cát và mật ong, mật mía chứa nhiều magiê và mangan hơn.
Các loại mật mía khác nhau được tạo ra trong quá trình sản xuất đường dựa trên số lần tinh thể đường được tách ra. Lần chiết xuất đầu tiên tạo ra mật mía nhẹ, ngọt được sử dụng trong các loại thực phẩm ngọt như đồ nướng và kẹo. Nó cũng được sử dụng để làm rượu rum.
Mật mía nhạt có thể được dùng thay thế cho si-rô lá cây phong. Bạn có thể rưới một ít mật mía nhạt lên bánh kếp và bánh quế cũng như các loại thực phẩm như sữa chua, yến mạch và sinh tố.
Mật mía đen, từ lần chiết xuất thứ hai, đặc hơn, sẫm màu hơn và ít ngọt hơn. Hương vị đậm đà của nó rất tuyệt vời cho bánh quy gừng. Bạn cũng có thể thử sử dụng mật mía đen để làm nước sốt thịt nướng, cá kho… tự làm bằng cách trộn nó với tương cà, đường nâu, giấm táo, dầu thực vật, tỏi băm, muối, hạt tiêu và bột ớt.
Bước cuối cùng trong quá trình sản xuất đường tạo ra mật mía đen, một loại si-rô đặc và sẫm màu có vị đắng. Mật mía đen được sử dụng trong thức ăn chăn nuôi, sản xuất axit citric và các sản phẩm khác.
Công dụng của mật mía đối với sức khỏe
Chống lại căng thẳng
Các vitamin B, canxi và magiê đều có vai trò trong việc chống lại căng thẳng, lo lắng và mật mía có chứa tất cả các khoáng chất quan trọng này.
Đặc biệt trong loại mật này có vitamin B6, một loại hormone quan trọng giúp kiểm soát tâm trạng và ngăn ngừa đau đớn, trầm cảm và mệt mỏi.
Một nghiên cứu năm 2004 được công bố trên tạp chí Psychotherapy and Psychosomatics phát hiện ra rằng lượng vitamin B6 thấp gây ra trầm cảm, vì vitamin này góp phần vào con đường tryptophan-serotonin. Trong số 140 người tham gia, 13% trong số họ được đánh giá là trầm cảm và thiếu vitamin B6.
Ổn định lượng đường trong máu
Mật mía giúp ổn định lượng đường trong máu, có thể cực kỳ có lợi cho những người mắc bệnh tiểu đường.
Nó có chỉ số đường huyết thấp và tự nhiên làm chậm quá trình chuyển hóa glucose và carbohydrate, dẫn đến sản xuất insulin ít hơn.
Giúp ngăn ngừa ung thư
Một nghiên cứu năm 2009 được công bố trên Tạp chí Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ cho thấy rằng mật mía đóng vai trò như một sự thay thế bổ dưỡng cho đường tinh luyện vì nó mang lại lợi ích tiềm năng trong hoạt động chống oxy hóa.
Chất chống oxy hóa là những chất giúp ngăn ngừa một số loại tổn thương tế bào, đặc biệt là do quá trình oxy hóa gây ra. Tổn thương oxy hóa đóng một vai trò quan trọng trong bệnh tật ngày nay và có liên quan đến tình trạng sức khỏe, bao gồm cả ung thư.
Tăng cường sức khỏe làn da
Mật đường đen có chứa axit lactic, được tạo ra bởi vi khuẩn có vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa carbohydrate. Axit lactic phục vụ như một phương pháp điều trị mụn trứng cá tự nhiên và chữa lành các tình trạng da khác.
Cải thiện sức khoẻ của xương
Mật mía đen đóng vai trò là nguồn cung cấp canxi cao, giúp thúc đẩy xương chắc khỏe. Vì chúng ta bị mất canxi hàng ngày qua da, móng, tóc, mồ hôi,… mà không thể làm được trong cơ thể, nên chúng ta phải ăn thực phẩm giàu canxi thường xuyên.
Canxi cộng với hàm lượng sắt và đồng trong mật mía giúp cải thiện sức khỏe của xương, giúp chữa lành xương gãy và giảm nguy cơ xương yếu.
Phản ứng phụ khi sử dụng mật mía
Mật mía an toàn cho hầu hết mọi người, nếu tiêu thụ mật mía ở mức độ vừa phải. Mặc dù mật mía có thể là một thay thế tốt cho đường tinh luyện, nhưng việc tiêu thụ quá nhiều bất kỳ loại đường bổ sung nào cũng có thể có tác dụng phụ. Các tác động có thể đặc biệt có hại cho những người bị bệnh tiểu đường.
Ngoài ra, mật mía có thể gây ra các vấn đề về tiêu hóa. Tiêu thụ một lượng lớn có thể khiến bạn bị rối loạn tiêu hóa như đi phân lỏng hoặc tiêu chảy. Những người bị hội chứng ruột kích thích hoặc các dạng khó chịu về tiêu hóa khác cũng nên tránh sử dụng mật mía.
