Thời tiết thay đổi là môi trường thuận lợi để vi khuẩn, virus có hại phát triển và gây bệnh. Cơ thể chúng ta cũng chưa kịp thích nghi, dẫn tới đề kháng bị giảm mạnh và đó là nguyên nhân dễ mắc các bệnh giao mùa thu đông. Để phòng, chống dịch bệnh lúc giao mùa, ngoài nỗ lực của ngành Y tế, chính quyền địa phương, việc mỗi người cần tích cực chủ động bảo vệ sức khỏe của mình.
Mùa thu theo văn hóa phương Đông là mùa của sự thu liễm, dương khí sẽ dẫn dần liễm nạp, cây cối dần rụng lá, khí hậu sẽ ngày một khô hanh. Lúc này, làn da sẽ trở nên khô hơn, con người dễ trở nên u sầu và dễ mắc các triệu chứng như cảm lạnh, dị ứng mũi, hen suyễn, dị ứng da. Những triệu chứng này đều là điển hình của mùa thu khô hanh.
Các đối tượng dễ mắc bệnh giao mùa Thu Đông
Bệnh giao mùa thu đông có thể gặp ở mọi đối tượng và lứa tuổi, tuy nhiên một số đối tượng sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn như:
Người cao tuổi
Không chỉ riêng trẻ nhỏ, người cao tuổi là đối tượng nằm thứ 2 trong danh sách những người dễ mắc bệnh giao mùa Thu Đông. Bởi lẽ những người nằm nhóm trong này thường có các bệnh nền mạn tính như huyết áp cao, tiểu đường, tim mạch, suy gan, suy thận… khiến cho hệ miễn dịch suy yếu.
Do đó khi cơ thể người cao tuổi mắc thêm các bệnh giao mùa Thu Đông, tình trạng bệnh cũng rất nguy hiểm, tăng nguy cơ làm khởi phát các bệnh có sẵn dẫn tới “bệnh chồng bệnh”. Điều này khiến việc điều trị khó khăn hơn rất nhiều.
Trẻ em
Hệ miễn dịch của trẻ nhỏ còn non yếu, chưa hoàn thiện hết nên rất dễ bị các yếu tố tác nhân bên ngoài tấn công, đặc biệt vào thời gian giao mùa. Các cha mẹ cần chú ý giữ gìn sức khỏe cho trẻ em vì khi mắc bệnh, trẻ sẽ gặp những diễn biến nguy hiểm hơn nhiều so với người lớn.
Phụ nữ có thai
Đối tượng này cần đặc biệt lưu ý vì cơ thể phụ nữ mang thai thường yếu hơn so với người bình thường. Khi nhiễm bệnh, phụ nữ mang thai không được sử dụng thuốc nên lâu khỏi, ngoài ra dễ gặp các biến chứng ảnh hưởng tới thai nhi gây nên dị tật bẩm sinh rất nguy hiểm.
Theo Đông y, sự khô hanh mùa thu dễ làm tổn thương đến tạng phế của con người, làm tiêu hao tân dịch, khiến cơ thể xuất hiện các triệu chứng khô như da dẻ khô, nứt nẻ, khô mắt, khô môi, khô miệng, khô mũi… Ngoài ra còn có các triệu chứng của phế như ho, đau họng… Do đó, trong mùa thu, việc dưỡng sinh cần chú trọng đến dưỡng phế. Đông y có rất nhiều phương pháp để dưỡng khí, dưới đây là 4 loại thực phẩm và 4 huyệt vị trong số đó.
4 thực phẩm dưỡng phế hiệu quả mà bạn nên biết
Đông y có câu “dược bổ bất như thực bổ”, tức là bổ dưỡng bằng thuốc men không bằng bổ dưỡng bằng thực phẩm. Mùa nào thức nấy, mỗi mùa với những đặc trưng về khí hậu lại sản sinh ra những loại thực phẩm phù hợp với tiết trời ấy.
Các thầy thuốc Đông y thường khuyến nghị khi dưỡng phế có thể sử dụng các thực phẩm có màu trắng, vì theo ngũ hành, màu trắng thuộc hành kim sẽ đi vào kinh phế. Có thể ăn một số thực phẩm màu trắng như nấm tuyết, củ mài, củ cải trắng, lê để đạt hiệu quả bổ âm và giữ ẩm.
Nấm tuyết
Nấm tuyết là tên gọi khác của mộc nhĩ trắng. Theo Đông y, nấm tuyết có vị ngọt, nhạt, tính bình, không có độc, là loại nấm hấp thu được tinh khí của đất trời, có thể dưỡng nhan, làm đẹp, tư bổ giúp thân thể khỏe mạnh.
Theo các nghiên cứu y học hiện đại, trong nấm tuyết có chứa nhiều chất sắt, vitamin C, calci, phốt pho… có nhiều lợi ích đối với sức khỏe. Đây là loại thực phẩm rất có lợi cho cơ thể giúp dưỡng phế, chống lại sự khô táo của mùa thu.
Củ mài
Củ mài ở nước ta thường được dùng thay thế cho vị thuốc sơn dược hay hoài sơn. Củ mài ngoài làm thuốc có thể chế biến thành các món ăn rất ngon miệng như nấu chè, nấu cháo, các món hầm…
Theo Đông y, đây là vị thuốc có vị ngọt, tính bình, quy kinh Tỳ, Vị, Phế, Thận. Đối với tạng phế, củ mài có tác dụng bổ ích cho phần âm của phế, sinh tân dịch giúp điều trị các chứng phế âm hư tổn. Mùa thu, tạng phế dễ bị tổn thương, tân dịch dễ bị hao tổn vì vậy đây là một loại thực phẩm dưỡng sinh rất thích hợp để ăn trong mùa này.
Củ cải trắng
Củ cải trắng được mệnh danh là Nhân sâm trắng, là loại rau rất có lợi đối với sức khỏe con người. Theo Đông y, củ cải trắng có vị cay, tính mát, khi nấu chín sẽ có vị ngọt, tính bình, quy kinh Phế, Vị.
Đây là loại thực phẩm có công dụng chữa một số bệnh đường hô hấp rất tốt, có thể điều trị các trường hợp người mệt mỏi, suy nhược, ho nhiều, ho có đờm, ho ra máu, viêm Phế quản mạn tính ở người cao tuổi… Củ cải trắng cũng là một lựa chọn giúp dưỡng phế, bổ sung tân dịch cho mùa thu.
Quả lê
Từ lâu lê đã trở thành một dược liệu thiên nhiên giúp điều trị các bệnh liên quan đến Phế. Theo Đông y, lê có vị ngọt, tính mát, có tác dụng nhuận phế, giảm ho, sinh tân dịch, thanh nhiệt, tiêu đàm, tiêu độc. Lê và các món ăn chế biến từ lê chính là những thực phẩm vô cùng quý báu trong mùa thu giúp dưỡng phế, chống lại sự khô táo.
