Chiều cao của trẻ em là một trong những vấn đề mà các bậc phụ huynh thường xuyên quan tâm. Thế nhưng, một khía cạnh quan trọng mà không phải ai cũng để ý đó chính là tầm quan trọng của giấc ngủ trong việc hỗ trợ sự phát triển chiều cao của trẻ.
Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi cơ thể trẻ sau một ngày đầy năng động, đây chính là lúc hormone tăng trưởng được sản xuất mạnh mẽ nhất.
Trong giai đoạn ngủ sâu, cơ thể trẻ em sẽ kích hoạt quá trình sản xuất hormone tăng trưởng (GH), đóng vai trò quan trọng trong việc xác định chiều cao. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những trẻ em có giấc ngủ đầy đủ thường sở hữu chiều cao vượt trội hơn so với những trẻ em thiếu ngủ.
Việc xác định thời gian ngủ hợp lý cho trẻ là vô cùng quan trọng. Đối với trẻ em trong độ tuổi từ 6 đến 12 tuổi, các em nên ngủ từ 9 đến 12 giờ mỗi đêm để bảo đảm sự phát triển toàn diện và tối ưu nhất.
Chính vì lý do đó, phụ huynh cần nên giảm thiểu khả năng trẻ em mắc phải 4 thói quen dưới đây, vì chúng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình phát triển chiều cao của trẻ.
Ăn quá nhiều trước khi ngủ
Việc tiêu thụ đồ ăn quá nhiều trước khi đi ngủ có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc tiết hormone tăng trưởng chiều cao. Khi trẻ ăn một lượng lớn thức ăn, dạ dày phải làm việc nhiều hơn và cần một lượng máu lớn để hỗ trợ quá trình tiêu hóa. Điều này có thể dẫn đến việc giảm cung cấp máu tới não, từ đó ảnh hưởng đến khả năng tiết hormone.
Hơn nữa, việc ăn uống không khoa học trước giờ đi ngủ thường gây ra các vấn đề tiêu hóa như cảm giác đầy bụng, khó tiêu, và thậm chí là giấc ngủ không được sâu và yên tĩnh.
Trẻ em cần có một giấc ngủ ngon để cơ thể có thể phục hồi và phát triển, đặc biệt trong giai đoạn tăng trưởng nhanh. Nếu buổi tối trẻ cảm thấy đói, phụ huynh nên lựa chọn những thực phẩm dễ tiêu hóa như sữa ấm hoặc các loại trái cây nhẹ nhàng. Tuy nhiên, cần tránh xa các món ăn nhiều calo, nhiều chất béo và không dễ tiêu như khoai tây chiên hay bánh ngọt.
Thêm vào đó, các bậc phụ huynh nên thiết lập thói quen ăn uống lành mạnh cho con trong suốt cả ngày. Một chế độ ăn cân bằng với đầy đủ protein, vitamin và khoáng chất sẽ hỗ trợ sự phát triển chiều cao và cải thiện sức khỏe tổng thể. Việc duy trì giờ ăn cố định và hạn chế ăn vặt gần giờ đi ngủ cũng rất quan trọng để đảm bảo giấc ngủ chất lượng.
Vận động mạnh trước giờ đi ngủ
Khi trẻ tham gia vào các hoạt động thể chất mạnh mẽ, điều này sẽ kích thích hệ thần kinh giao cảm, dẫn đến nhịp tim tăng cao và huyết áp gia tăng. Hệ quả là não bộ của trẻ vẫn ở trong trạng thái hưng phấn, mặc dù cơ thể đã về trạng thái nghỉ ngơi.
Hormone tăng trưởng đóng vai trò trọng yếu trong việc hỗ trợ sự phát triển chiều cao cũng như sự phát triển tổng thể của trẻ. Nếu trẻ không trải qua giấc ngủ sâu và đủ, quá trình tiết hormone này có thể bị ảnh hưởng, từ đó tiềm ẩn những tác động tiêu cực đến sự phát triển thể chất.
Để cải thiện chất lượng giấc ngủ cho trẻ, cha mẹ nên khuyến khích trẻ tham gia vào các hoạt động thư giãn trước khi đi ngủ, chẳng hạn như đi bộ nhẹ nhàng, tập yoga hay thực hiện các bài tập giãn cơ. Những hoạt động này không chỉ giúp giảm bớt căng thẳng mà còn giúp cơ bắp được thư giãn, làm dịu tâm trí và chuẩn bị cho trẻ đến với giấc ngủ.
Thêm vào đó, việc tạo nên một không gian ngủ thoải mái và yên tĩnh cũng đóng vai trò quan trọng. Cha mẹ cần đảm bảo rằng phòng ngủ của trẻ được tối ưu về ánh sáng, nhiệt độ và độ ồn. Chẳng hạn, ánh sáng nên được làm dịu để phòng ngủ được tạo cảm giác thư giãn hơn và nhiệt độ cần duy trì ở mức thoải mái nhất.
Cuối cùng, duy trì một thời gian biểu ngủ cố định cũng vô cùng cần thiết. Việc này giúp cơ thể trẻ xây dựng thói quen và đồng hồ sinh học ổn định. Khi trẻ có được một lịch trình ngủ nhất quán, não bộ sẽ dễ dàng nhận diện thời điểm để thư giãn và thời điểm để ngủ thật sự.
Xem điện thoại quá lâu trước khi ngủ
Chơi điện thoại di động lâu trước khi đi ngủ có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến giấc ngủ của trẻ em. Ánh sáng xanh phát ra từ các thiết bị điện tử cản trở quá trình sản xuất melatonin, một hormone thiết yếu giúp cơ thể trẻ em dễ dàng đi vào giấc ngủ sâu và thúc đẩy sự phát triển cơ bắp thông qua hormone tăng trưởng.
Khi trẻ em tiếp xúc với ánh sáng xanh, đặc biệt là vào buổi tối, cơ thể sẽ nhầm tưởng rằng vẫn còn ánh sáng ban ngày, từ đó làm giảm sản xuất melatonin, dẫn đến khó khăn trong giấc ngủ.
Ngoài ra, việc sử dụng các thiết bị điện tử một cách kéo dài cũng có thể gây ra tình trạng mỏi mắt và ảnh hưởng đến thị lực của trẻ. Trong thời đại công nghệ hiện nay, trẻ em thường dành hàng giờ liền trước màn hình, từ việc học trực tuyến đến chơi game. Sự chú ý tập trung quá lâu vào màn hình mà không có thời gian nghỉ ngơi có thể làm gia tăng nguy cơ mắc các vấn đề về mắt như khô mắt, nhức mắt, và thậm chí là cận thị.
Để cải thiện tình trạng này, phụ huynh nên khuyến khích trẻ giảm thời gian sử dụng thiết bị điện tử, đặc biệt trong khoảng 1-2 giờ trước giờ ngủ. Thay vào đó, nên khuyến khích trẻ thực hiện các hoạt động thư giãn như đọc sách, nghe nhạc nhẹ, hoặc tham gia vào các bài tập nhẹ nhàng.
Tâm trạng buồn bã và sự mất ổn định trước khi đi ngủ
Để tránh tình trạng trẻ gặp phải tâm trạng buồn bã và lo âu trước giờ đi ngủ, cha mẹ cần lưu ý không nên la mắng trẻ, tranh cãi hay để trẻ tiếp xúc với những bộ phim căng thẳng. Những yếu tố này có thể khiến trẻ cảm thấy lo lắng hoặc hưng phấn quá mức, dẫn đến những biến đổi tâm trạng không mong muốn. Tình trạng này không chỉ làm trẻ khó ngủ mà còn có thể ảnh hưởng lâu dài đến sự phát triển tâm lý và cảm xúc của trẻ.
Thay vào đó, cha mẹ có thể lựa chọn các hoạt động nhẹ nhàng và tích cực, ví dụ như đọc sách cho trẻ, trò chuyện về những điều thú vị trong ngày hoặc kể những câu chuyện dễ chịu. Khoảng thời gian này cũng là cơ hội quý giá để củng cố mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái.
Nếu cha mẹ nhận thấy trẻ thường xuyên gặp khó khăn trong giấc ngủ, chậm lớn hoặc có dấu hiệu phát triển không bình thường, hãy tìm đến các chuyên gia nhi khoa để được tư vấn và khám sức khỏe chi tiết. Việc can thiệp sớm sẽ giúp phát hiện và xử lý kịp thời những vấn đề sức khỏe tiềm ẩn, đảm bảo trẻ phát triển một cách khỏe mạnh và toàn diện.