Bảo hiểm y tế là gì?
Bảo hiểm y tế (BHYT) là hình thức bảo hiểm bắt buộc được áp dụng đối với các đối tượng theo quy định của Luật Bảo hiểm y tế để chăm sóc sức khỏe, không vì mục đích lợi nhuận do Nhà nước tổ chức thực hiện. Chế độ này được thực hiện dựa trên các nguyên tắc bảo đảm chia sẻ rủi ro giữa những người tham gia BHYT.
Quỹ bảo hiểm y tế được quản lý tập trung, thống nhất, công khai, minh bạch, bảo đảm cân đối thu, chi và được Nhà nước bảo hộ. Bên cạnh đó các nguyên tắc về mức đóng, mức hưởng, chi phí khám chữa bệnh cũng được quy định chặt chẽ.
Như vậy có thể hiểu, bảo hiểm y tế là một loại hình bảo hiểm thuộc lĩnh vực chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Theo đó, người mua bảo hiểm y tế sẽ được chi trả một phần hoặc toàn bộ chi phí thăm khám, điều trị, phục hồi sức khỏe,… nếu không may xảy ra tai nạn, ốm đau, bệnh tật.
3 thay đổi lớn liên quan tới BHYT có hiệu lực
3 thay đổi lớn liên quan tới BHYT
Thêm đối tượng tham gia BHYT bắt buộc
Cụ thể người lao động làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn từ đủ 01 tháng trở lên kể cả trường hợp thỏa thuận bằng tên gọi khác nhưng có nội dung thể hiện về việc làm có trả công, tiền lương và sự quản lý, điều hành, giám sát của một bên là đối tượng tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) bắt buộc.
Đồng thời, Luật sửa đổi 2024 cũng bổ sung đối tượng tham gia BHYT bắt buộc gồm:
– Nhân viên y tế thôn bản, cô đỡ thôn bản
– Người tham gia lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở
– Người ≥ 75 tuổi đang hưởng tuất hàng tháng
– Người ≥ 70 – dưới 75 tuổi thuộc hộ cận nghèo đang hưởng tuất hàng tháng…
Thêm 4 trường hợp được hỗ trợ mức đóng BHYT từ 1/7/2025
Cụ thể, tại khoản 10 Điều 1 Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi 2024 đã sửa đổi, bổ sung Điều 12 Luật Bảo hiểm xã hội 2008, nhóm đối tượng được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng gồm:
– Người thuộc hộ gia đình cận nghèo;
– Học sinh, sinh viên;
– Người tham gia lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở;
– Người thuộc hộ gia đình làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp và diêm nghiệp có mức sống trung bình theo quy định của pháp luật;
– Nhân viên y tế thôn, bản; cô đỡ thôn, bản;
– Người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố theo quy định của pháp luật;
– Người dân tộc thiểu số đang sinh sống tại các xã được xác định không còn thuộc vùng có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn thì được ngân sách nhà nước hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế theo quy định của Chính phủ;
– Người được tặng danh hiệu Nghệ nhân nhân dân, Nghệ nhân ưu tú theo quy định của Luật Di sản văn hóa 2001;
– Nạn nhân theo quy định của Luật Phòng, chống mua bán người 2011.
Như vậy, so với quy định hiện hành tại khoản 4 Điều 12 Luật Bảo hiểm y tế 2008 và Điều 4 Nghị định 146/2018/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 75/2023/NĐ-CP và khoản 2 Điều 32 Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở 2023, Luật mới đã bổ sung thêm 04 trường hợp được ngân sách Nhà nước hỗ trợ mức đóng bao gồm:
(1) Nhân viên y tế thôn, bản; cô đỡ thôn, bản;
(2) Người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố theo quy định của pháp luật;
(3) Người được tặng danh hiệu Nghệ nhân nhân dân, Nghệ nhân ưu tú.
(4) Nạn nhân theo quy định của Luật Phòng, chống mua bán người 2011.
Căn cứ theo khoản 11 Điều 1 Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi 2024, mức đóng hằng tháng của nhóm đối tượng được hỗ trợ mức đóng tối đa bằng 6% mức tham chiếu do đối tượng tự đóng và được ngân sách nhà nước hỗ trợ một phần mức đóng.
Sửa đổi, bổ sung phương thức đóng BHYT
Từ 1/7/2025, các doanh nghiệp, tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, hộ kinh doanh đóng theo phương thức đóng hằng tháng, 3 tháng hoặc 6 tháng một lần nếu hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, diêm nghiệp trả tiền lương theo sản phẩm, theo khoán.
Trong khi đó, quy định cũ tại khoản 9 Điều 1 Luật sửa đổi Luật BHYT 2014, các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, diêm nghiệp không trả lương theo tháng thì định kỳ 03 tháng hoặc 06 tháng một lần, người sử dụng lao động đóng bảo hiểm y tế cho người lao động và trích tiền đóng bảo hiểm y tế từ tiền lương của người lao động để nộp cùng một lúc vào quỹ bảo hiểm y tế.
Đồng thời, bổ sung thời hạn đóng bảo hiểm y tế chậm nhất đối với người sử dụng lao động được quy định như sau:
Ngày cuối cùng của tháng tiếp theo: Đóng hằng tháng
Ngày cuối cùng của tháng tiếp theo ngay sau chu kỳ đóng: Đóng 03 tháng/lần hoặc 06 tháng/lần.
