Đỗ quyên là một loại cây thân gỗ với dáng vẻ thanh mảnh, vỏ cây sần sùi và chiều cao dao động từ 50 đến 200 cm. Lá của cây có màu xanh đậm, mọc so le nhau một cách khá đặc trưng. Đây chính là quốc hoa của Nepal, còn ở Việt Nam, loại hoa này thường xuất hiện tự nhiên tại những khu vực như Sapa (Lào Cai), Tam Đảo (Vĩnh Phúc), Đà Lạt (Lâm Đồng), Bạch Mã (Thừa Thiên Huế) và Tây Giang (Quảng Nam).
Hoa đỗ quyên đa dạng về kích thước, từ những bụi cây nhỏ bám vào vách đá cheo leo cho đến những cây lớn có đường kính từ 30-50cm và chiều cao lên tới 15-16 mét. Hiện nay, nhiều người yêu thích trồng hoa đỗ quyên trong chậu, tạo hình bonsai để tô điểm cho không gian sống của mình.
Hoa đỗ quyên thường nở rộ vào mùa xuân hoặc mùa hè, và thời gian nở kéo dài khoảng 60 ngày trước khi tàn. Loài hoa này nổi bật với nhiều màu sắc rực rỡ như tím, đỏ, hồng và trắng, kèm theo những cánh hoa xoăn xếp chồng lên nhau, tỏa ra hương thơm dễ chịu.
Trong phong thủy, hoa đỗ quyên mang ý nghĩa tượng trưng cho tình yêu bền chặt giữa lứa đôi và sự gắn bó chung thủy của vợ chồng. Bên cạnh đó, hoa đỗ quyên còn là biểu tượng cho sự sum vầy, ấm cúng trong gia đình, giúp xua đuổi tà khí và mang lại vận may, bình an cùng với sức sống thịnh vượng cho gia chủ.
Hơn nữa, mỗi màu sắc của hoa đỗ quyên lại mang đến những ý nghĩa độc đáo riêng. Chẳng hạn, hoa đỗ quyên tím và hồng thể hiện niềm vui và sự thoải mái, giúp tinh thần trở nên thoải mái và không còn âu lo; hoa đỗ quyên đỏ lại là biểu tượng cho tình yêu nồng nàn giữa các cặp đôi, cũng như tình cảm sâu sắc giữa vợ chồng; trong khi đó, hoa đỗ quyên vàng tượng trưng cho sự gắn bó trong gia đình và tình bạn.
Không chỉ được dùng để làm đẹp cho không gian sống và thu hút vận may, hoa đỗ quyên còn mang lại nhiều lợi ích trong y học. Cụ thể, hoa này có khả năng điều hòa kinh nguyệt và hỗ trợ điều trị phong thấp; rễ của cây đỗ quyên có tác dụng ngăn ngừa phong thấp, kích thích hoạt huyết và cầm máu, trong khi lá cây giúp chống ngứa, thanh nhiệt, giải độc, làm giảm tình trạng mụn nhọt sưng tấy, ngoại thương xuất huyết và mề đay.
Không chỉ được dùng để làm đẹp cho không gian sống và thu hút vận may, hoa đỗ quyên còn mang lại nhiều lợi ích trong y học
Có rất nhiều cách để trồng hoa đỗ quyên, như giâm cành, chiết cành, hay ghép gốc. Bạn cũng có thể lựa chọn mua cây về trồng trực tiếp tại nhà.
Cây đỗ quyên yêu cầu điều kiện chăm sóc khá khắt khe, điều này có thể gây khó khăn cho những người mới bắt đầu. Nếu bạn muốn cây phát triển khỏe mạnh, nở hoa thật rực rỡ và có thời gian ra hoa lâu, hãy chú ý đến một số yếu tố sau:
Trồng cây đỗ quyên trong đất thoáng khí và có độ chua nhẹ
Cây đỗ quyên phát triển mạnh mẽ nhất trong loại đất cát có khả năng thoát nước và thông thoáng cao. Thế nhưng, khi trồng đỗ quyên tại nhà, nhiều người thường gặp phải tình huống như lá chuyển sang màu vàng, cành bị khô hoặc rễ có dấu hiệu thối chỉ sau 2-3 năm. Nguyên nhân của những vấn đề này chủ yếu có thể được chia làm hai khía cạnh.
Đầu tiên, việc sử dụng đất hữu cơ không đảm bảo thoát nước tốt có thể dẫn đến tình trạng ngập úng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của cây, từ đó gây ra hiện tượng lá vàng và cành khô. Quá trình này diễn ra một cách âm thầm, không thể phát hiện chỉ trong vài ngày, cho thấy rằng tỷ lệ đất hữu cơ mà chúng ta chọn có thể chưa phù hợp.
Thứ hai, đất hữu cơ có thể bị kiềm hóa. Một số loại đất hữu cơ không bị ngập nước nhưng lại có tỷ lệ cát cao, trong khi lượng phân mục và than bùn lại quá ít. Cây đỗ quyên thực sự thích hợp với loại đất có tính axit, với pH lý tưởng từ 5.5 đến 6.5. Vì vậy, khi trồng đỗ quyên trong chậu, hãy chú trọng lựa chọn loại đất vừa thông thoáng vừa giàu chất hữu cơ, đồng thời có tính axit phù hợp.
Cây đỗ quyên thực sự thích hợp với loại đất có tính axit, với pH lý tưởng từ 5.5 đến 6.5
Đảm bảo cây được tiếp nhận đủ ánh sáng
Để cây đỗ quyên phát triển tối ưu, việc chú ý đến điều kiện ánh sáng là rất quan trọng. Cây đỗ quyên sống bên ngoài có khả năng chịu đựng ánh nắng mạnh, nhưng điều này không hoàn toàn áp dụng cho những cây trồng trong chậu tại nhà.
Đối với cây trồng trong chậu, người chăm sóc nên tạo ra môi trường bóng râm vào mùa hè, hoặc đặt chúng dưới những tán cây khác trên ban công. Tuy nhiên, cần đặc biệt tránh trồng đỗ quyên ở ban công hướng bắc, nơi thiếu sáng, vì điều này có thể làm giảm sức đề kháng và sức khỏe của cây.
Môi trường thông thoáng cho hoa đỗ quyên
Hoa đỗ quyên là một trong những loại cây cảnh đòi hỏi môi trường thông thoáng và sự lưu thông không khí tốt. Tuy nhiên, nhiều căn hộ hiện đại lại thiếu sự thông gió cần thiết, điều này có thể gây bất lợi cho sự phát triển của chúng. Việc có không khí lưu thông thực sự là yếu tố quan trọng thứ hai chỉ sau chất lượng đất.
Trong điều kiện không khí ẩm ướt và oi bức, hoa đỗ quyên có thể dễ dàng bị ảnh hưởng. Ngay cả khi chúng ta cung cấp đất dinh dưỡng, nước và ánh sáng đầy đủ, cây vẫn không thể phát triển mạnh mẽ nếu thiếu sự thông gió. Đặc biệt, trong những ngày nắng gắt, việc tưới nước cho cây có thể khiến đất không khô trong vòng 10 ngày do lượng nước bay hơi rất ít. Điều này có thể dẫn đến việc rễ cây bị ngập nước, làm giảm khả năng hô hấp và gây tích tụ các chất thải như carbon dioxide và ethanol, từ đó gây thối rễ.
Để bảo vệ hoa đỗ quyên khỏi những tác động tiêu cực này, bạn nên mở cửa sổ hoặc tạo không gian thông thoáng cho ban công, đặc biệt vào ban đêm, nhằm đảm bảo không khí được lưu thông một cách tốt nhất cho cây.
Để bảo vệ hoa đỗ quyên khỏi những tác động tiêu cực này, bạn nên mở cửa sổ hoặc tạo không gian thông thoáng cho ban công
Tránh sử dụng nước máy để tưới hoa
Những người sống trong các căn hộ thường gặp khó khăn trong việc thu thập nước mưa, vì vậy họ thường phải sử dụng nước máy hoặc nước để lâu. Tuy nhiên, nước máy có thể chứa nhiều chất độc hại cho sự phát triển của cây.
Để bảo vệ hoa, người trồng nên đặt một vài thùng nhỏ ở khu vực ngoài trời để thu nước mưa, mang lại nguồn nước tự nhiên cho việc tưới cây. Trong trường hợp không thể thu thập nước mưa, bạn có thể tìm đến các nguồn nước tự nhiên như sông, hồ ở những khu vực lân cận.
Vào những ngày hè oi ả, tốt nhất bạn nên tưới nước cho hoa 2-3 ngày một lần hoặc sử dụng bình xịt để bổ sung độ ẩm cho không khí, giữ cho độ ẩm xung quanh cây luôn trên 70%. Trong mùa thu và mùa đông, tần suất tưới nước nên giảm xuống còn khoảng 5 ngày/lần để đảm bảo cây không bị quá ẩm.
Bón phân có chiến lược “ít nhưng thường xuyên”
Khối hệ rễ của cây đỗ quyên khá mảnh dẻ và không có rễ chính, vì vậy khi bón phân, bạn nên thực hiện theo nguyên tắc “bón ít, bón thường xuyên”. Điều này có nghĩa là duy trì việc bón phân một cách liên tục nhưng với liều lượng nhỏ mỗi lần.
Sau khoảng 2 tháng kể từ khi thực hiện ghép gốc hoặc giâm cành, không nên bón phân trực tiếp vào đất. Thay vào đó, bạn có thể áp dụng phương pháp phun phân lên lá để cung cấp dinh dưỡng. Khoảng 10 ngày, bạn nên phun một lần dung dịch phosphat dihydro kali với nồng độ 2%. Trước khi mùa hoa nở vào mùa xuân, hãy bón phân lân mỗi tháng một lần để khuyến khích sự phát triển của cành lá và nụ hoa.
Sau khi hoa đã nở, bạn có thể bón 1-2 lần phân hỗn hợp đạm – lân. Nếu lá cây xuất hiện dấu hiệu vàng, hãy bón phân sulfat mỗi 2 tuần một lần, duy trì trong 3 đợt liên tục để cải thiện tình trạng cây trồng.
