Người ta từng nghĩ phi hành gia chỉ dành cho nam giới. Nhưng từ năm 1963 tới nay đã có hơn 70 nữ phi hành gia vào vũ trụ. Tuy nhiên trước khi tham gia họ phải uống tránh thai. Vì sao vậy?
Phụ nữ có nên bay vào vũ trụ, có khó khăn hơn nam giới?
Trước đây người ta định kiến nam giới khỏe mạnh hơn nữ nên chỉ có nam giới mới thành phi hành gia. Tuy nhiên nữ giới lại có một số thuận lợi hơn nam giới khi tham gia công việc này là:
-Phụ nữ có thể trọng nhẹ hơn nên giúp giảm thiểu tải trọng lớn lên không gian nên tiêu tón ít nhiên liệu hơn, chi phí hậu cần ít hơn.
– Phụ nữ thường ăn ít calo hơn và sử dụng ít tài nguyên hơn nên tiết kiệm hơn khi tham gia bay vào vũ trụ: Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nữ giới yêu cầu lượng calo ít hơn nam giới từ 15 đến 25%, mặc dù cùng thực hiện một khối lượng công việc tương tự, với hiệu quả tương đương.
Phụ nữ có ưu điểm và cũng có những khó khăn hơn nam giới khi bay vào vũ trụ
– Phụ nữ vóc dáng nhỏ hơn nên tạo ra ít chất thải hơn (CO2 và chất bài tiết của cơ thể), giúp hệ thống tái chế của tàu vũ trụ hoạt động hiệu quả hơn.
– Do ảnh hưởng của vi trọng lực và bức xạ, các nhà du hành vũ trụ có thể phải chịu một số tác động tiêu cực đến sức khỏe thể chất. Trong khi đó nam giới thường ít bị chứng “say tàu xe” khi tham gia bay vào không gian hơ là phụ nữ. Thế nhưng nam giới cũng lại có nguy cơ bị suy giảm thính lực nhanh hơn, cũng như mắc các vấn đề về thị lực cao hơn.
– Phụ nữ chịu đựng sự cô lập tốt hơn nam giới.
Những yếu tố trên tạo điều kiện cho phụ nữ hơn nam giới. Đồng thời đi liền đấu tranh bình đăng giới thì đã có nhiều phụ nữ trở thành phi hành gia bay vào vũ trụ.
Tại sao phụ nữ phải uống thuốc tránh thai trước kih vào vũ trụ?
Mặc dù có những ưu điểm hơn nam giới để tham gia nhiệm vụ bay vào không gian nhưng các phi hành gia nữ vẫn là một điều e ngại.
Thập niên 1960, Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Quốc gia (NASA) đã tuyển chọn và huấn luyện một nhóm nữ phi hành gia để thực hiện các sứ mệnh không gian có người lái. Thế nhưng sau đó NASA từ bỏ việc để phụ nữ tham gia chuyến bay có người lái đầu tiên vào không gian là chu kỳ kinh nguyệt và các vấn đề sinh lý liên quan đến môi trường phi trọng lực có thể gây ra rủi ro về an toàn cho sứ mệnh.
Môi trường mặt đất khác với vũ trụ nên ảnh hưởng khác tới chu kỳ của nữ giới. Ở trái đất, tuần hoàn máu của con người phụ thuộc vào trọng lực. Nhưng khi ở không gian hệ thống tim mạch trở nên chậm chạp, việc chảy máu nhiều trong thời kỳ kinh nguyệt, kết hợp với lưu thông máu kém có thể ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe phụ nữ.
Thuốc tránh thai có thể giúp ngừng chu kỳ kinh nguyệt tạm thời
Mặc dù thế nhưng phụ nữ phản đối lý do này. Do đó để bay vào vũ trụ họ đã đồng ý áp dụng một số biện pháp can thiệp. Trên thực tế, ngay từ những năm 1960, các phi hành gia Liên Xô và Mỹ bắt đầu thực hiện một số biện pháp có mục tiêu để đối phó với kỳ kinh nguyệt. Họ có thể canh thời gian để không bay trong thời kỳ kinh nguyệt, hoặc dùng thuốc tránh thai. Thuốc tránh thai là một cách ổn định nồng độ hormone, ngăn ngừa tăng sản nội mạc tử cung, trì hoãn kinh nguyệt.
Tuy nhiên dùng thuốc tránh thai lâu có thể ảnh hưởng tới nội tiết tố. Một số thuốc có thể không có hiệu quả ức chế hoặc điều hòa hoàn toàn kinh nguyệt. Vì vậy, các cơ quan vũ trụ ở nhiều quốc gia đang thực hiện những đổi mới công nghệ giúp các nữ phi hành gia sống sót qua giai đoạn đặc biệt một cách an toàn, thuận tiện và thoải mái. Phương pháp đang được chú ý là kích thích từ trường để điều hòa kinh nguyệt. Theo đó thì có thiết bị hiện đại sẽ gửi các xung điện đến bộ phận quan trọng của não để kích thích hệ thần kinh trung ương điều khiển chu kỳ.
Công nghệ hiện đại này ưu điểm vượt trội so với thuốc, tránh tác dụng phụ lâu dài của thuốc. Nhiều người dùng thuốc tránh thai có hormone lâu dài có thể tăng nguy cơ cục máu đông, ung thư phụ nữ. Tuy nhiên phương pháp dùng xung điện cần được đảm bảo an toàn, liệu môi trường không gian có thể gây nhiễm điện từ cho thiết bị hay không.
Một số nhà khoa học cũng cho rằng có thể xem xét phương án cấy hormone tránh thai để hormone được giải phóng liều thấp liên tục và không phải uống hàng ngày nhưng phương án này cũng có thể có rủi ro như nhiễm trùng và đào thải. Ngoài ra các nhà khoa học còn nghĩ tới một số phương án khác nhưng đến nay, ức chế bằng thuốc tránh thai vẫn là phương án tương đối khả thi trong điều kiện hiện tại.
Khi ra ngoài trái đất chu kỳ kinh nguyệt bị ảnh hưởng thế nào?
Chu kỳ kinh nguyệt là vấn đề sinh lý bình thường của nữ giới và diễn ra thường xuyên trước khi họ mãn kinh. Một số phi hành gia cho rằng vấn đề khiến họ khó thích ứng nhất là rối loạn chu kỳ kinh nguyệt. Theo các số liệu thống kế, hầu hết nữ phi hành gia gặp bất thường về chu kỳ trong khoảng thời gian ngoài vũ trụ. Đôi khi, kinh nguyệt đến sớm hoặc muộn khoảng vài tuần, lượng máu tiết ra quá ít hoặc quá nhiều.
Kinh nguyệt thay đổi có thể ảnh hưởng không tốt tới tinh thần, tâm trạng lo lắng, sự mệt mỏi. Để giải quyết vấn đề này, các nhà khoa học từ nhiều quốc gia đã cố gắng cải tiến thiết kế bên trong tàu vũ trụ. Các phòng tắm chuyên dụng, thiết bị vệ sinh đa chức năng được thiết kế trên tàu vũ trụ, có thêm vật liệu cách âm ở cabin để giúp nữ phi hành gia có thêm không gian riêng tư để chăm sóc bản thân. Những biện pháp này có thể giúp họ giải quyết các vấn đề sinh lý khác nhau một cách thoải mái. Hơn nữa chế độ ăn dinh dưỡng, vitamin khoáng chất cũng quan trọng với nữ phi hành gia để nhằm giúp ổn định nồng độ hormone và giảm các triệu chứng khác nhau.
Thế nên dù thế nào phụ nữ vẫn bị chịu ảnh hưởng bởi các yếu tốt giới tính khi thực hiện nhiệm vụ này.
