Su hào (tên khoa học: Brassica caulorapa Pasq hoặc Brassica oleracea var. caulorapa) là một loại cây thuộc họ cải, nổi bật với thân cây phình to thành củ. Củ su hào chứa nhiều chất dinh dưỡng và được sử dụng rộng rãi trong chế biến thực phẩm.
Hiện nay, có một số giống su hào được trồng phổ biến, tùy thuộc vào mùa vụ và vùng miền. Một số giống tiêu biểu bao gồm:
– Su hào dọc tăm (hay còn gọi là su hào trứng): Củ nhỏ, hình tròn, với cọng lá và phiến lá mỏng, thích hợp trồng xen kẽ ở mép luống rau cải bắp hoặc khoai tây.
– Su hào dọc trung (su hào dọc nhỡ): Củ tròn, kích thước lớn hơn, vỏ mỏng, với cọng và phiến lá dày hơn so với su hào dọc tăm.
– Su hào dọc đại (su hào bánh xe): Củ lớn, hơi dẹt, vỏ dày, và cọng, phiến lá rất to và dày.
Các giống su hào này không chỉ đa dạng về hình dáng mà còn mang lại nhiều giá trị dinh dưỡng cho bữa ăn hàng ngày.
Một số lợi ích sức khỏe của su hào
Chứa nhiều chất chống oxy hóa
Su hào là nguồn cung cấp phong phú các chất chống oxy hóa, bao gồm vitamin C, anthocyanin, isothiocyanates và glucosinolates. Những hợp chất thực vật này có khả năng bảo vệ tế bào khỏi sự tổn hại do các gốc tự do, từ đó làm giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng.
Việc bổ sung nhiều loại rau giàu chất chống oxy hóa như su hào trong chế độ ăn uống có liên quan đến khả năng giảm nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường và các rối loạn chuyển hóa.
Thúc đẩy sức khỏe đường ruột
Su hào cung cấp một tỷ lệ cao chất xơ cả hòa tan và không hòa tan. Chất xơ hòa tan có tác dụng điều chỉnh mức đường huyết và cholesterol trong máu, trong khi chất xơ không hòa tan không bị phân hủy trong ruột, giúp tăng khối lượng phân và thúc đẩy nhu động ruột định kỳ.
Hơn nữa, chất xơ trở thành nguồn dinh dưỡng quan trọng cho các loại vi khuẩn có lợi trong đường ruột như bifidobacteria và lactobacilli. Các vi khuẩn này sản xuất axit béo chuỗi ngắn, không chỉ nuôi dưỡng tế bào ruột mà còn góp phần bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tim mạch và tình trạng béo phì.
Một hệ vi sinh vật đường ruột khỏe mạnh cũng có thể cải thiện chức năng miễn dịch, làm giảm nguy cơ béo phì và các bệnh đường ruột.
Giảm nguy cơ mắc bệnh tim
Su hào chứa các hợp chất thực vật quan trọng như glucosinolates và isothiocyanates, chủ yếu có mặt trong các loại rau họ cải. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tiêu thụ nhiều glucosinolate liên quan đến khả năng giảm nguy cơ mắc bệnh tim nhờ vào tính năng mở rộng mạch máu và giảm viêm.
Isothiocyanates, với đặc tính chống oxy hóa, có thể ngăn ngừa sự hình thành mảng bám trong động mạch. Một nghiên cứu dài hạn trên 1,226 phụ nữ trên 70 tuổi cho thấy rằng chế độ ăn giàu rau họ cải có thể làm giảm 13% nguy cơ tử vong do bệnh tim với mỗi 10 gram chất xơ bổ sung hàng ngày.
Theo một đánh giá từ 15 nghiên cứu, chế độ ăn nhiều chất xơ có khả năng giảm 24% nguy cơ tử vong do bệnh tim so với chế độ ăn ít chất xơ.
Hỗ trợ hệ miễn dịch khỏe mạnh
Các dưỡng chất có trong su hào đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của hệ thống miễn dịch. Loại rau này rất giàu vitamin B6, một yếu tố cần thiết cho nhiều quá trình sinh học, bao gồm chuyển hóa protein, sản xuất hồng cầu và hỗ trợ chức năng miễn dịch.
Vitamin B6 tham gia vào sự sản xuất tế bào bạch cầu và tế bào T, những thành phần thiết yếu trong hệ thống miễn dịch, giúp cơ thể phòng ngừa bệnh tật. Sự thiếu hụt vitamin B6 có thể dẫn đến suy giảm chức năng miễn dịch.
Ngoài ra, su hào cũng là nguồn cung cấp vitamin C, giúp tăng cường hoạt động của tế bào bạch cầu và nâng cao khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh.
Cách bảo quản su hào
Để bảo quản củ su hào, tốt nhất là cho chúng vào túi kín và đặt trong tủ lạnh. Nếu bạn đã cắt một phần củ su hào và cần giữ lại phần còn lại, hãy bọc chặt nó bằng màng bọc thực phẩm. Những miếng su hào đã được thái lát hoặc cắt nhỏ có thể được đặt trong hộp đậy kín và cũng cần bảo quản trong tủ lạnh. Nếu tuân thủ các biện pháp bảo quản đúng cách, cả su hào nguyên củ lẫn các miếng đã cắt sẽ giữ được độ tươi ngon tối đa trong một tuần.
Đối với su hào còn nguyên cả thân và lá, bạn cũng nên cho chúng vào túi kín và lưu trữ trong tủ lạnh. Mặc dù lá và thân của su hào có thể bắt đầu héo sau vài ngày, nhưng củ sẽ kéo dài thời gian tươi lâu hơn. Nếu lá hoặc thân hơi héo, bạn vẫn có thể sử dụng chúng, tuy nhiên, nếu xuất hiện dấu hiệu đổi màu hoặc có mùi không bình thường, bạn nên loại bỏ ngay để đảm bảo an toàn thực phẩm.
Về phần su hào đã nấu chín, chúng có thể được bảo quản trong hộp kín trong tủ lạnh. Tùy thuộc vào phương pháp chế biến, như su hào kho cá hoặc kho thịt, món ăn này có thể giữ được chất lượng trong vài ngày ở ngăn mát.