Tại Cà Mau, có một loài cây hoa với tên gọi độc đáo, từ lâu đã được người dân nơi đây chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn, đó chính là cây hoa mua.
Cây mua còn được biết đến với những cái tên khác như mua bà, dã mẫu đơn, sơn thạch lựu, địa như… Với tên khoa học là Melastoma candidum D. Don, cây thuộc họ Mua (Melastomaceae).
Cây mua thường cao khoảng 1 mét, với thân, cành và lá mang một lớp lông nhám màu nâu, mọc dày và sần sùi. Lá cây phát triển đối xứng, có hình bầu dục, với mặt trên ráp và mặt dưới phủ nhiều lông mềm. Các gân lá từ 5 đến 7 nổi bật, trong khi mép lá nguyên vẹn. Hoa mua có 5 cánh, mang sắc hồng tím cùng với phấn, thường nở thành từng chùm 2-3 bông tại đầu cành.
Theo chia sẻ của người dân tại vùng U Minh Hạ (Cà Mau), cây mua được coi là loại cây dại, thường sinh trưởng tại những khu vực ít ánh sáng, dưới tán rừng hoặc ven các bờ kênh. Hoa của cây có đa dạng màu sắc và kiểu loại, trong đó hoa tím là phổ biến hơn cả. Hoa mua thường nở rộ vào buổi sáng hoặc sau những cơn mưa.
Theo chia sẻ của người dân tại vùng U Minh Hạ (Cà Mau), cây mua được coi là loại cây dại, thường sinh trưởng tại những khu vực ít ánh sáng, dưới tán rừng hoặc ven các bờ kênh
Loài hoa này không chỉ thu hút con người bởi vẻ đẹp mong manh mà còn trở thành nguyên liệu quý giá được người dân Cà Mau sử dụng để chế biến nhiều món ăn đặc sản. Khi thưởng thức, chúng mang đến vị thơm nhẹ và chút chát nhẹ nhàng.
Gỏi cuốn hoa mua là món ăn nổi bật, không chỉ bởi hương vị độc đáo mà còn thể hiện nét văn hóa đặc trưng, phản ánh tình yêu thiên nhiên và sự khéo léo của người dân U Minh Hạ.
Để thực hiện món này, trước tiên, hãy chọn những bông hoa tươi thắm vào buổi sáng sớm, khi vẫn còn chút sương long lanh. Sau đó, hãy nhẹ nhàng rửa sạch để bảo toàn vẻ đẹp của cánh hoa. Tiếp theo, chúng ta cần chuẩn bị tôm, thịt và các loại rau sống để tiến hành cuốn.
Khi thưởng thức, người ta thường trải một lớp bánh tráng mỏng lên lòng bàn tay, rồi lần lượt đặt các nguyên liệu vào giữa: một chút rau sống xanh tươi, vài cánh hoa mua tím đầy thơ mộng, một miếng thịt nhỏ và một con tôm tươi roi rói. Cuối cùng, một cách khéo léo, cuốn chặt tay để bánh tráng ôm lấy tất cả, tạo nên những cuốn gỏi vừa đẹp mắt vừa hấp dẫn.
Khi thưởng thức, người ta thường trải một lớp bánh tráng mỏng lên lòng bàn tay, rồi lần lượt đặt các nguyên liệu vào giữa
Đặc biệt, nước chấm dành cho gỏi cuốn chính là sự hòa quyện tuyệt vời giữa nước mắm biển và mật ong tinh túy từ rừng U Minh Hạ, thật sự không có gì sánh bằng. Hiện nay, nhiều nhà hàng, quán ăn tại Cà Mau đã đưa món gỏi cuốn hoa mua vào thực đơn để phục vụ thực khách.
Anh Ngọc, chủ một nhà hàng ở U Minh Hạ, chia sẻ: “Nhà hàng chúng tôi phục vụ đa dạng các món như cá thòi lòi nướng hay lẩu mắm, nhưng gỏi hoa mua luôn thu hút thực khách nhờ cái tên gợi sự tò mò. Hoa mua chỉ xuất hiện vào một thời điểm trong năm, vì vậy du khách cần đến đúng mùa mới có cơ hội thưởng thức.”
“Tôi thường thu mua hoa mua từ người dân, vì đây là cây mọc dại nên lượng thu hoạch phụ thuộc vào công sức của bà con. Giá mỗi kg hoa mua dao động vài chục nghìn đồng.”
Ngoài việc chế biến thành gỏi, hoa mua còn được kết hợp với đọt choại. Du khách đến đây còn có cơ hội trải nghiệm đi xuồng qua rừng và tự tay hái những đọt choại non và hoa mua để dùng cho món ăn thêm phần đặc sắc.
