Tham gia BHXH từ ngày 01/7/2025 nếu không thuộc trường hợp quy định sẽ không được rút BHXH một lần
Từ ngày 01/7/2025, người tham gia BHXH sẽ không được rút BHXH một lần nếu không thuộc các trường hợp quy định trong Luật Bảo hiểm xã hội 2024. Theo Điều 70, điểm đ khoản 1, những điều kiện để có thể rút BHXH một lần bao gồm:
– Đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa có đủ 15 năm đóng BHXH.
– Định cư tại nước ngoài.
– Đang mắc một trong các bệnh ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS, v.v.
– Người có thời gian đóng bảo hiểm xã hội trước 01/7/2025, sau 12 tháng không tham gia BHXH bắt buộc hay tự nguyện và chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm.
Vì vậy, nếu người lao động tham gia BHXH từ ngày 01/7/2025 và sau 12 tháng không làm việc hay tham gia BHXH thì sẽ không đủ điều kiện để rút BHXH một lần nếu không nằm trong các trường hợp được quy định.
Tăng cường quyền lợi hưu trí cho người lao động xuất khẩu
Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 sẽ cải thiện đáng kể quyền lợi tham gia và hưởng chính sách BHXH cho người lao động Việt Nam làm việc tại nước ngoài, cũng như người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam.
Theo đó, luật sẽ công nhận quá trình công tác và cách tính hưởng quyền lợi cho cả hai nhóm lao động này trong thời gian tới.
Cụ thể, khoản 4 Điều 66 của Luật BHXH năm 2024 bổ sung quy định về việc cộng gộp thời gian tham gia BHXH cả ở trong nước và quốc tế cho người lao động.
Đối với người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu và có thời gian đóng BHXH theo các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, nếu thời gian đóng BHXH tại Việt Nam dưới 15 năm, thì mỗi năm đóng BHXH sẽ được tính bằng 2,25% mức bình quân lương làm căn cứ đóng BHXH.
Ngoài ra, Điều 8 của Luật BHXH năm 2024 cũng đề ra hướng hợp tác quốc tế trong lĩnh vực BHXH, nhằm thúc đẩy đàm phán và ký kết các điều ước, thỏa thuận quốc tế về BHXH, từ đó đảm bảo quyền lợi cho người lao động Việt Nam làm việc ở nước ngoài cũng như người lao động nước ngoài đến làm việc trong nước.
Việc đóng bảo hiểm xã hội trong 15 năm cũng đủ điều kiện để nhận lương hưu
Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 đã đưa ra nhiều thay đổi quan trọng so với phiên bản năm 2014, trong đó có những quy định mới nhằm mở rộng quyền lợi cho người tham gia. Đặc biệt, điều kiện để nhận lương hưu hàng tháng đã được điều chỉnh, giảm số năm tham gia BHXH tối thiểu từ 20 năm xuống chỉ còn 15 năm.
Theo quy định hiện hành trong Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, hầu hết người lao động cần phải có ít nhất 20 năm tham gia bảo hiểm xã hội để đủ điều kiện nhận chế độ hưu trí. Thời gian này được coi là dài, dẫn đến nhiều người không tích lũy đủ số năm cần thiết.
Tuy nhiên, bắt đầu từ ngày 01/7/2025, theo Điều 64 của Luật BHXH năm 2024, nếu người lao động đã đủ tuổi nghỉ hưu và có thời gian tham gia BHXH bắt buộc tối thiểu từ 15 năm trở lên, họ sẽ được nhận lương hưu.
Với sự thay đổi này, cơ hội nhận lương hưu hàng tháng của người lao động sẽ cao hơn đáng kể so với trước đây.
Cách tính mức hưởng lương hưu hàng tháng đã được điều chỉnh theo các quy định mới
Hiện tại, tỷ lệ hưởng lương hưu của người lao động được quy định tại Điều 56 của Luật BHXH năm 2014 như sau:
Đối với lao động nam:
– Nếu đóng đủ 20 năm BHXH, mức hưởng là 45%.
– Từ năm thứ 21 trở đi, mỗi năm đóng thêm sẽ được tính thêm 2%.
– Mức hưởng tối đa có thể lên tới 75%.
Đối với lao động nữ:
– Nếu đóng đủ 15 năm BHXH, mức hưởng là 45%.
– Mỗi năm đóng thêm cũng được tính thêm 2%.
– Mức hưởng tối đa cũng là 75%.
Trong trường hợp nghỉ hưu trước tuổi do suy giảm năng lực lao động, mỗi năm nghỉ hưu sẽ bị trừ 2% vào tổng tỷ lệ hưởng.
Tuy nhiên, kể từ ngày 01/7/2025, người lao động có tối thiểu 15 năm tham gia BHXH sẽ được hưởng lương hưu, như đã được quy định trong Luật Bảo hiểm xã hội 2024. Cụ thể là, đối với lao động nam có thời gian tham gia BHXH từ 15 năm đến dưới 20 năm, sẽ áp dụng cách tính mới tại điểm b Khoản 1 Điều 66 của Luật BHXH năm 2024.
Dưới đây là bảng so sánh mức hưởng lương hưu giữa Luật BHXH 2014 và Luật BHXH 2024:
Giảm tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội
Dựa theo khoản 2 Điều 3 của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, trợ cấp hưu trí xã hội là hình thức bảo hiểm xã hội do ngân sách nhà nước đảm bảo, được hình thành dựa trên sự kế thừa và phát triển một phần từ quy định về trợ cấp xã hội hằng tháng đối với người cao tuổi không có lương hưu và trợ cấp BHXH hằng tháng.
Theo quy định mới, từ ngày 01/7/2025, độ tuổi được nhận trợ cấp hưu trí xã hội của người lao động sẽ giảm xuống còn 75 tuổi, theo Điều 21 của Luật Bảo hiểm xã hội 2024 (hiện tại là 80 tuổi).
Đặc biệt, đối với những người nằm trong hộ nghèo hoặc cận nghèo, từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi sẽ đủ điều kiện để nhận trợ cấp hưu trí xã hội.
Cải thiện quyền lợi nhằm khuyến khích người lao động chọn lương hưu thay cho việc nhận BHXH một lần
Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội 2024, đã có những bổ sung nhằm gia tăng quyền lợi và tính hấp dẫn, khuyến khích người lao động duy trì thời gian đóng bảo hiểm để được hưởng lương hưu thay vì nhận BHXH một lần.
Từ ngày 01/7/2025, nếu người lao động không nhận BHXH một lần mà bảo lưu thời gian đóng để tiếp tục tham gia, họ sẽ có khả năng nhận được các quyền lợi cao hơn như sau:
– Nhận mức chế độ cao hơn khi tiếp tục tham gia BHXH.
– Được hưởng lương hưu với những điều kiện đơn giản hơn.
– Trong thời gian nhận lương hưu, Quỹ BHXH sẽ chi trả bảo hiểm y tế (BHYT).
– Nhận trợ cấp hàng tháng nếu không đủ điều kiện để hưởng lương hưu và cũng chưa đến tuổi nhận trợ cấp hưu trí xã hội.
– Trong thời gian nhận trợ cấp hàng tháng, ngân sách Nhà nước sẽ chi trả BHYT.
Theo Luật BHXH 2024, những người lao động đã ngừng tham gia BHXH và có yêu cầu sẽ được hưởng BHXH một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau:
– Đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng có thời gian đóng BHXH dưới 15 năm.
– Định cư ở nước ngoài.
– Người mắc một trong các bệnh như ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS.
– Người có mức suy giảm khả năng lao động ≥81% hoặc là khuyết tật đặc biệt nặng.
– Người lao động có thời gian đóng BHXH trước ngày 01/7/2025, sau 12 tháng không tham gia BHXH bắt buộc và cũng không tham gia BHXH tự nguyện, có thời gian đóng BHXH dưới 20 năm.
Do đó, đối với những người bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 01/7/2025 trở đi, việc giải quyết BHXH một lần sẽ chỉ diễn ra trong các trường hợp nêu trên.
Trợ cấp hưu trí xã hội cho người không có lương hưu
Trợ cấp hưu trí xã hội là một hình thức hỗ trợ quan trọng nhằm bảo đảm đời sống cho những người lao động không có lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng khi bước vào tuổi nghỉ hưu.
Theo khoản 2, Điều 3 của Luật Bảo hiểm xã hội 2024, trợ cấp hưu trí xã hội được hiểu là một loại hình bảo hiểm xã hội do ngân sách nhà nước cung cấp cho những công dân cao tuổi đáp ứng đủ tiêu chí.
Theo Điều 21 của Luật Bảo hiểm xã hội, công dân Việt Nam có quyền nhận trợ cấp hưu trí xã hội nếu thoả mãn các điều kiện sau:
(1) Đã từ đủ 75 tuổi trở lên;
(2) Không nhận lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng, trừ những trường hợp khác do Chính phủ quy định;
(3) Có đơn đề nghị nhận trợ cấp hưu trí xã hội.
Hơn nữa, các công dân từ đủ 70 tuổi đến chưa đủ 75 tuổi thuộc hộ nghèo hoặc hộ cận nghèo và đáp ứng đủ các điều kiện đã nêu ở (2) và (3) cũng sẽ được nhận trợ cấp hưu trí xã hội.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ căn cứ vào đề xuất của Chính phủ để điều chỉnh dần độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội, sao cho phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế – xã hội cũng như khả năng ngân sách nhà nước trong từng giai đoạn.