Có một số nguyên tắc vàng mà nếu cha mẹ gieo rắc vào tâm hồn, tư tưởng của trẻ ngay từ những ngày đầu đời, chúng sẽ lớn lên trở thành những người có tâm hồn tử tế, được mọi người xung quanh yêu mến và trân trọng. Đó là việc học cách chia sẻ và cảm thông với người khác, biết lắng nghe và tôn trọng ý kiến đa dạng, phát huy lòng trung thực và công bằng trong mọi tình huống.
Trẻ cũng cần được dạy dỗ về tầm quan trọng của sự kiên nhẫn, giúp đỡ người khác mà không cần đợi đền đáp, và việc duy trì lòng tự trọng cùng sự tự chủ trong mọi quyết định. Dưới đây là 8 điều cha mẹ nên dạy con càng sớm càng tốt.
1. Luôn tin vào chính mình và sẵn sàng thử những thách thức khó khăn
Trong hành trình nuôi dạy con cái, một trong những bài học quý giá nhất mà cha mẹ có thể truyền đạt cho con đó là lòng tin vào chính mình và sẵn lòng đối mặt với những thách thức. Luôn nhắn nhủ con rằng, cuộc sống không phải lúc nào cũng trải đầy hoa hồng, nhưng chỉ cần con có lòng tin, dù gặp phải bất kỳ khó khăn nào, con cũng có thể vượt qua. Dạy con cách đứng dậy từ những vấp ngã, rút ra bài học từ mỗi trải nghiệm và không bao giờ từ bỏ ước mơ của mình.
Khích lệ con thử sức với những điều mới mẻ, không ngại thất bại, bởi mỗi lần thử thách là một bước tiến mới trong quá trình học hỏi và trưởng thành. Khi con dám đối đầu với thách thức, con không chỉ học được cách giải quyết vấn đề, mà còn phát triển được sự tự tin và ý chí kiên cường. Tin tưởng rằng, với sự yêu thương và sự hỗ trợ từ gia đình, cùng với niềm tin vào chính mình, con sẽ có đủ sức mạnh để tiến bước trên con đường mình đã chọn.
2. Luôn biết cảm thông
Trong cuộc sống, việc dạy con trở thành một người biết cảm thông là điều vô cùng quan trọng. Luôn nói với con rằng, để hiểu và chia sẻ cảm xúc với người khác, con cần học cách lắng nghe và quan sát. Khuyến khích con không chỉ dành thời gian để nhìn nhận cuộc sống qua lăng kính của bản thân mình mà còn cố gắng đặt mình vào vị trí của người khác. Khi chúng ta biết cảm thông, chúng ta mở rộng trái tim mình, học cách đồng cảm và thấu hiểu nỗi vui, nỗi buồn của những người xung quanh.
Thường xuyên tạo cơ hội cho con tiếp xúc với những môi trường và hoàn cảnh khác nhau, từ đó, con có thể nhận ra rằng mỗi người đều có câu chuyện riêng, những khó khăn và thách thức mà họ phải đối mặt. Cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giúp đỡ và hỗ trợ người khác không chỉ qua lời nói mà còn qua hành động. Bằng cách này, con học được lòng bao dung, sự kiên nhẫn và trở thành một người có ích cho cộng đồng. Cảm thông không chỉ là một đức tính tốt, mà còn là chìa khóa để mở ra những mối quan hệ sâu sắc, đồng thời xây dựng một xã hội đầy tình thương và sự kết nối.
3. Bản thân con là bản thể duy nhất
Trong hành trình dạy dỗ con trẻ, một trong những điều mà cha mẹ cần khắc sâu vào tâm trí của con đó là sự độc nhất và không thể thay thế của bản thân con. Mỗi con người chúng ta đều có một câu chuyện, một dấu ấn riêng biệt không ai có thể sao chép. Nhấn mạnh với con rằng, không ai trên thế giới này có thể thay thế được con, vì chỉ có một “bạn” trên hành tinh này, đó chính là con.
Dạy con trân trọng những đặc điểm làm nên con người của mình, dù đó là những sở thích, niềm đam mê, hay thậm chí là những nét tính cách mà con cảm thấy khác biệt. Con nên biết rằng, trong mỗi hoàn cảnh và mỗi quyết định, chính sự khác biệt ấy làm nên giá trị và là điểm mạnh của con. Khuyến khích con hãy sống thật với chính mình, phát huy những điểm mạnh và cải thiện những điểm yếu, bởi mỗi bước đi đều là một phần của hành trình độc nhất vô nhị mà chỉ con mới có thể trải qua.
4. Kỷ luật bản thân
Việc dạy con tự kỷ luật là một quá trình dài hơi và đòi hỏi sự kiên nhẫn từ phía cha mẹ. Để con biết cách tự quản lý bản thân, trước hết, cần làm gương cho con bằng cách tuân thủ những nguyên tắc mà mình đặt ra. Chia sẻ với con rằng kỷ luật không chỉ là việc làm theo những quy định một cách máy móc, mà là nền tảng giúp con xây dựng tính tự chủ và tự giác trong mọi hành động.
Khuyến khích con tự đặt ra các quy tắc cho bản thân và tự mình giữ chúng, vì khi con tự làm điều này, con sẽ cảm thấy có trách nhiệm hơn với hành động của mình và từ đó, kỷ luật sẽ trở thành một phần của tính cách, chứ không chỉ là điều con buộc phải tuân theo.
5. Trung thực
Dạy con về tính trung thực là một nhiệm vụ quan trọng mà mọi bậc cha mẹ đều cần thực hiện, bởi vì trung thực là nền tảng của mọi mối quan hệ và là phẩm chất cần thiết để xây dựng niềm tin. Nên nói với con rằng, mỗi lời nói dối, dù nhỏ đến đâu, cũng có thể làm rạn nứt lòng tin và làm tổn thương người khác. Chúng ta dạy con rằng sự thật có thể đôi khi khiến con phải đối mặt với hậu quả, nhưng nó cũng chính là cách để con mọc cánh và học cách chịu trách nhiệm cho hành động của mình.
Con cần biết rằng trung thực không chỉ là nói ra sự thật, mà còn là sống thật với chính mình và người khác. Điều này đồng nghĩa với việc thể hiện sự tôn trọng đối với bản thân và mọi người xung quanh. Tạo ra một môi trường gia đình mà tại đó con cảm thấy an tâm khi chia sẻ mọi suy nghĩ và cảm xúc, biết rằng dù con nói gì đi nữa, con vẫn sẽ được yêu thương và hỗ trợ.
6. Tôn trọng
Để giáo dục trẻ về lòng tôn trọng, cha mẹ cần làm gương thông qua cách cư xử của mình hàng ngày. Hãy luôn lắng nghe khi con nói và đối xử với con với thái độ trân trọng ý kiến của chúng. Cha mẹ cũng cần phải giải thích rõ ràng tại sao cần phải tôn trọng người khác, cũng như tầm quan trọng của việc tôn trọng bản thân.
Cha mẹ nên khuyến khích con thể hiện lòng tôn trọng đối với mọi người xung quanh, bất kể độ tuổi hay vị trí xã hội, thông qua những việc làm cụ thể như chào hỏi, lắng nghe khi người khác nói, và thể hiện sự quan tâm đến cảm xúc của người khác. Đồng thời, cha mẹ cũng nên dạy trẻ tôn trọng môi trường sống, động vật và tất cả những gì thuộc về cuộc sống này.
Qua những bài học hàng ngày và việc thiết lập những quy định rõ ràng trong gia đình, trẻ sẽ học được cách biểu lộ sự tôn trọng một cách tự nhiên và xem đó là một phần của cách sống và cách ứng xử của mình. Đây là nền tảng quan trọng để trẻ phát triển thành người lớn có đạo đức và biết quan tâm đến cộng đồng.
7. Cho trẻ thấy nét đẹp của sự cho đi
Cha mẹ có thể truyền cảm hứng cho con cái bằng cách làm gương trong việc cho đi mà không mong đợi nhận lại. Kể cho con nghe về những câu chuyện về lòng nhân ái, sự hào phóng, và cách những hành động nhỏ bé có thể tạo ra sự khác biệt lớn trong cuộc sống của người khác.
Cùng con tham gia các hoạt động từ thiện hoặc tình nguyện, để con được trải nghiệm niềm vui khi giúp đỡ người khác và học cách đánh giá cao những gì mình có. Quan trọng nhất, nhấn mạnh rằng sự cho đi chính là một phần của hạnh phúc, và khi chia sẻ với người khác, chúng ta cũng nhận lại được niềm vui và lòng biết ơn.
8. Tinh thần hợp tác
Nuôi dạy con cái để có tinh thần hợp tác là một nhiệm vụ quan trọng mà cha mẹ cần phải chú trọng. Bằng việc giới thiệu cho con những hoạt động nhóm và trò chơi có tính chất đồng đội, con sẽ học được giá trị và sức mạnh của sự cộng tác. Cha mẹ nên khuyến khích con chia sẻ, lắng nghe và tôn trọng ý kiến của người khác, từ đó học cách làm việc cùng nhau hướng tới mục tiêu chung.
Cha mẹ cũng nên là tấm gương cho con qua việc thể hiện tinh thần hợp tác trong cuộc sống hàng ngày, như việc cùng nhau giải quyết các công việc nhà cửa hay lên kế hoạch cho các hoạt động gia đình. Điều này giúp con nhận ra rằng mỗi người, dù nhỏ nhất, đều có vai trò và đóng góp quan trọng trong việc xây dựng một tập thể vững mạnh.
