Cô bé N.Q.T. (TP Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk) được mẹ đưa đến Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên kiểm tra sức khỏe vì có dấu hiệu phát triển ngực, tăng chiều cao nhanh chóng.
Nghe bác sĩ chẩn đoán con gái có khả năng dậy thì sớm, chị N.M.C., mé bé T., ngỡ ngàng, không tin vào mắt.
Dậy thì khi mới 7-8 tuổi
Có mặt tại khoa Nhi Tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên lúc 3h sáng, chị T.T.G. (huyện M’Đrắk, tỉnh Đắk Lắk) cũng đưa con gái 8 tuổi đi khám sau khi phát hiện bé có dấu hiệu bất thường thời gian gần đây.
Trước đây, con gái chị G. có vóc dáng nhỏ hơn các bạn cùng lứa nhưng gần đây, cô bé cao nhanh bất thường, liên tục kêu đau vùng ngực.
“Khi tắm cho con, tôi thấy ngực bé sưng to, đụng vào bé kêu đau nên đưa đi khám. Từ trước đến nay, tôi chưa bao giờ nghe đến dậy thì sớm ở trẻ, chỉ là thấy con đau nên mới đưa đi kiểm tra”, chị G. chia sẻ.
Chị G. cũng cho hay xung quanh mình có không ít trẻ bằng tuổi con gái nhưng cao lớn, đã có kinh nguyệt nhưng mọi người chỉ xem đó là hiện tượng bình thường.
Hệ lụy lớn nếu không điều trị sớm
Theo TS.BS Trần Thị Thúy Minh, Trưởng khoa Nhi Tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên, dậy thì sớm là vấn đề đáng báo động hiện nay.
Trẻ được xác định dậy thì sớm khi có các dấu hiệu dậy thì bắt đầu trước 9 tuổi ở bé trai và trước 8 tuổi với bé gái. Bé trai thường có biểu hiện chiều cao tăng nhanh, phát triển dương vật, mọc lông mu, lông nách, giọng ồm, xuất hiện mùi cơ thể… Ở bé gái, dậy thì sớm có dấu hiệu gồm tuyến vú phát triển, xuất hiện lông mu, kinh nguyệt, mụn trứng cá…
Theo bác sĩ Minh, dậy thì sớm có nhiều nguyên nhân khác nhau như trẻ mắc các bệnh lý, bị các u tổn thương não, thần kinh trung ương hoặc tuyến nội tiết. Bên cạnh đó, một số nguyên nhân khác dẫn đến hiện tượng này có thể liên quan đến dịch tễ học, môi trường, tâm lý, dinh dưỡng, di truyền…
Trẻ dậy thì sớm nếu được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ được can thiệp để làm chậm quá trình dậy thì. Điều này không chỉ giúp bố mẹ an tâm mà còn giảm áp lực tâm sinh lý ở các bé, hạn chế các hệ lụy như quan hệ tình dục sớm, làm tăng tỷ lệ nạo, phá thai.
Trong trường hợp ngược lại, nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời, trẻ sẽ tăng vọt chiều cao và cũng sẽ ngừng phát triển sớm hơn.
Bên cạnh đó, trẻ dậy thì sớm có thể thay đổi tính khí và có cảm xúc buồn chán. Sinh lý của trẻ bị kích thích mạnh mẽ trong khi tâm lý chưa hoàn thiện để hiểu và ứng phó với những thay đổi này. Các bé cũng có thể bị trêu ghẹo hoặc bị bắt nạt ở trường vì trẻ khác với các bạn trong lớp.
Vì vậy, nếu nghi ngờ con mình có dấu hiệu dậy thì sớm, các phụ huynh nên đưa bé đi khám, chẩn đoán và can thiệp sớm để đưa tốc độ tăng trưởng cũng như tâm lý của trẻ về trạng thái bình thường.
“Hậu quả của dậy thì sớm là điều thấy rõ, nhưng vẫn còn rất nhiều phụ huynh chưa thực sự chú trọng đến vấn đề này. Nếu không có giải pháp kiểm soát, can thiệp, điều trị sớm, đây sẽ trở thành vấn nạn lớn của xã hội. Hiện tượng này không chỉ quyết định đến tình trạng sức khỏe và hình thành nhân cách của trẻ mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến việc duy trì nòi giống”, bác sĩ Minh cho hay.
Để hạn chế các yếu tố tác động khiến trẻ dậy thì sớm, phụ huynh nên chú trọng xây dựng, giáo dục tâm lý cho con đúng lứa tuổi, sử dụng các loại sách báo, chương trình truyền hình, thông tin phù hợp với độ tuổi của trẻ. Đặc biệt chú trọng cung cấp cho trẻ nguồn dinh dưỡng hợp lý để trẻ phát triển khỏe mạnh.