Mất ngủ sau sinh không chỉ gây ức chế thần kinh mà còn gây nhiều hệ lụy khôn lường tới sức khỏe. Đây là chứng bệnh không tự biến mất và có thể kéo dài nếu không kịp thời điều trị.
1. Nguyên nhân mất ngủ sau sinh
Với nhiều chị em sau sinh, đặc biệt là những bà mẹ trẻ mới lần đầu làm mẹ, mất ngủ sau sinh là nỗi ám ảnh dai dẳng. Nhiều chị em thậm chí chỉ ngủ được 1-3 tiếng mỗi ngày. Rất hiếm để có được một giấc ngủ ngon, ngủ chập chờn, không sâu giấc.
Đây là căn bệnh khiến người bệnh suy sụp tinh thần, tâm lý bất ổn, hay cáu gắt, khó chịu. Có thể dẫn đến những hiện tượng khác như trầm cảm sau sinh, chảy máu cam, mất sữa, một số bệnh về cơ quan nội tạng bên trong cơ thể.
Để có phương pháp điều trị phù hợp nhất, cần nắm được nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng mất ngủ, bao gồm:
+ Thiếu máu
Sau quá trình sinh nở, chị em sẽ rất mất rất nhiều máu, có thể lên đến 6 lít máu ngang với số lượng máu trong cơ thể. Điều này gây cản trở máu lên não, dẫn đến sự trì trệ, mất cân bằng nội tiết tố trong cơ thể và gây mất ngủ.
+ Tâm lý
Trầm cảm sau sinh, thường xuyên căng thẳng thần kinh cũng là nguyên nhân phổ biến dẫn đến mất ngủ. Yếu tố chính dẫn đến điều này đó là sụt giảm mạnh 2 loại hormone nữ estrogen, progesterone khi nhau thai bong ra.
+ Căng thẳng, trầm cảm
Căng thẳng sau sinh và trầm cảm sau sinh còn do xuất phát từ phía em bé như mẹ. Sự lo lắng quá độ với sức khỏe, tình trạng của con cũng là nguyên nhân khiến mẹ bị căng thẳng sau sinh và trầm cảm sau sinh.
Mẹ lo lắng rằng khi mình ngủ sẽ không nghe được tiếng khóc của bé hoặc vô tình nằm đè vào con,v.v… Cũng có thể vì mẹ chưa kịp thời thích nghi được với đồng hồ sinh học của bé. Chính những nguyên nhân này sẽ dẫn đến khủng hoảng tâm lý cho mẹ và chứng mất ngủ là biểu hiện nhận thấy nhất.
+ Tiếng ồn bên ngoài
Tâm lý của chị em sau sinh thường sẽ nhạy cảm hơn rất nhiều. Những tác động từ các yếu tố bên ngoài như tiếng ồn, điều kiện thời tiết khó chịu đều sẽ khiến giấc ngủ của chị em bị ảnh hưởng.
+ Thiếu sự quan tâm, chia sẻ của gia đình
Nếu từ phía người chồng, từ phía gia đình không có sự quan tâm, thấu hiểu thì cũng dẫn đến tình trạng phụ nữ bị trầm cảm sau sinh và mất ngủ sau sinh.
2. Cách trị mất ngủ sau sinh hiệu quả
Như vậy nguyên nhân chính dẫn tới mất ngủ sau sinh thường là do thể chất thiếu máu, mất cân bằng nội tiết tố và tâm lý.
Tuy rằng mất ngủ sau sinh không gây nguy hiểm cho phụ nữ trong thời gian đầu nhưng nếu không kịp thời điều trị bệnh và để lâu ngày thì có thể sẽ dẫn đến trầm cảm, mất sữa và các bệnh lý khác. Vậy nên làm thế nào khi mắc phải chứng mất ngủ sau sinh?
Sau sinh bị mất ngủ là điều mà nhiều chị em khó tránh khỏi, để cải thiện hiệu quả, chị em có thể áp dụng một số phương pháp sau đây.
+ Phương pháp trị liệu hương thơm
Aromatherapy là phương pháp trị liệu còn khá mới tại Việt Nam. Tuy nhiên nó được dùng rất phổ biến ở nước ngoài. Thực chất, đây là phương pháp dùng tinh dầu nguyên chất tự nhiên từ cây cỏ, hoa lá chưa điều chế để hít ngửi, thoa lên da và massage.
Theo kinh nghiệm trị mất ngủ sau sinh, chúng ta có thể dùng các loại tinh dầu hoa oải hương lavender, tinh dầu gỗ hồng rosewood, tinh dầu sả lemongrass, tinh dầu vỏ quýt mandarin.
Cách thực hiện khá đơn giản: Chỉ cần dùng tinh dầu để xịt gần chỗ ngủ, thoa đều lên cơ thể trước khi ngủ hoặc dùng máy phun tinh dầu. Sau 3-5 ngày, phương pháp trị liệu hương thơm có thể phát huy tác dụng và giúp chị em thoải mái tinh thần, dễ đi sâu vào giấc ngủ hơn.
+ Yoga, thiền định nhẹ nhàng
Yoga, thiền định là phương pháp vừa mang đến lợi ích tốt cho sức khỏe vừa có lợi cho tâm trí của người tập. Các động tác yoga sẽ giúp phụ nữ gia tăng sự dẻo dai và thư giãn thoải mái. Mỗi ngày, chị em phụ nữ sau sinh nên tập 30 đến 60 phút. Tranh thủ khi con ngủ hoặc trước khi vào giấc ngủ.
+ Xông hơi, massage, ngâm chân
Đây là phương pháp có tác dụng lưu thông khí huyết, đẩy độc tố ra khỏi cơ thể, thư giãn. Chị em có thể áp dụng ngay tại nhà. Với phương pháp xông hơ kín, chị em dùng lá thảo dược rồi ngâm chân khi nước lá nguội dần.
Xông hơi, massage, ngâm chân là phương pháp có tác dụng lưu thông khí huyết, đẩy độc tố ra khỏi cơ thể, thư giãn
Khi áp dụng phương pháp massage, chị em có thể thực hiện ở vùng lòng bàn chân và nhờ người khác massage vùng vai gáy và lưng. Phương pháp massage Thụy Điển là phương pháp rất phổ biến, cách thực hiện đơn giản và mang đến tác dụng tích cực trong điều trị chứng mất ngủ sau sinh.
+ Sử dụng thực phẩm
Để cơ thể phục hồi tốt sau sinh, chị em cần được bồi bổ dưỡng chất đầy đủ với các thực phẩm tốt cho máu như thịt bò, các loại hạt hoặc những thực phẩm cải thiện hormone như đậu nành.
Bên cạnh đó, trong tự nhiên có khá đa dạng những thực phẩm có thể giúp chữa mất ngủ rất tốt cho phụ nữ sau sinh như tổ yến, sữa ong chúa và dâu tằm (cẩn thận khi sử dụng vì có thể gây mất sữa khi cơ địa không hợp), tâm sen, lá chè vằng, atiso.
+ Tạo môi trường ngủ phù hợp
Tạo môi trường phù hợp và thoải mái nhất sẽ giúp chị em dễ đi vào giấc ngủ hơn. Chẳng hạn, ta có thể điều chỉnh nhiệt độ phòng trong khoảng 25-27 độ. Dùng bộ đồ ngủ, bộ drap giường có màu sắc đẹp, chất liệu mềm mại, thông thoáng. Nghe nhạc không lời, nghe âm thanh trắng trước khi đi ngủ để thấy thoải mái, dễ chịu và dễ đi vào giấc ngủ hơn.
Đồng thời, chị em nên tranh thủ để có thể chợp mắt vào ban ngày và nhờ người khác trông con trong khi ngủ. Chia sẻ, tâm sự nhiều hơn với bạn đời và người thân sẽ giúp hỗ trợ chị em nhiều hơn.
Cần lưu ý, trong suốt quá trình bị mất ngủ sau sinh,chị em nên tránh dùng cà phê, thức uống chứa caffein,thức uống có cồn, trà mạn, thuốc lá. Chúng có thể khiến giấc ngủ bị gián đoạn hoặc gây khó ngủ.
+ Đến gặp bác sĩ
Với tình trạng mất ngủ kéo dài và có tâm lý tuyệt vọng, chị em cần chủ động đến gặp và thăm khám tại khoa thần kinh hoặc khoa sản.
Hiện nay, ở nhiều bệnh viện đã có các phương pháp trị liệu áp dụng với dùng thuốc tây song song mang đến hiệu quả ca. Dựa trên cân bằng hormone, cân bằng trạng thái tâm lý để giúp chị em cải thiện rõ rệt chứng mất ngủ sau sinh. Mất ngủ sau sinh quả thực là một triệu chứng vô cùng khó chịu đối với phụ nữ và dễ dẫn tới hội chứng trầm cảm.
Chứng mất ngủ sau sinh có thể kéo dài đến cả năm thậm chí là 9,10 năm và trở thành chứng mất ngủ mãn tính. Trên đây là những cách giúp chị em đối phó khi bị mất ngủ sau sinh. Cần lưu ý, có nhiều phương pháp khác nhau và không phải ai cũng phù hợp, do đó chúng ta cần nới lỏng tâm lý và kiên trì áp dụng để cải thiện tốt hơn.
