Ở đời có 4 cái ngu, ‘dính 1/4’ thôi cũng khó yên, là những cái ngu nào?

Ông cha ta thường truyền đạt những kinh nghiệm sống, quan niệm nhân sinh thông qua các câu hát dân gian, phổ biến dưới thể thơ lục bát dễ nhớ, dễ thuộc. Một trong những câu ca dao nổi tiếng đúc kết triết lý sống chính là:“Ở đời có bốn cái ngu: Làm mai, nhận nợ, gác cu, cầm chầu.”

1. Cái ngu “Làm mai”

Được xếp đứng đầu trong “bốn cái ngu”, làm mai thời xưa nghĩa là làm mối lái hôn nhân cho người thân quen. Những người làm mai thường không chuyên nghiệp, chỉ đơn thuần là người trong làng, hiểu biết cả hai bên gia đình. Mọi chuyện sẽ suôn sẻ nếu hôn nhân hạnh phúc, nhưng nếu xảy ra rạn nứt, người mai mối dễ bị trách móc vì cung cấp thông tin không chính xác. Thậm chí, có người còn bị chỉ trích nặng nề, mất tình làng nghĩa xóm. Vì thế, cái ngu “làm mai” luôn được khuyên tránh để khỏi mang họa vào thân.

Ngày nay, xã hội hiện đại hơn, trai gái tự do tìm hiểu trước khi kết hôn. Tuy nhiên, người làm mai vẫn cần thận trọng để tránh “làm ơn mắc oán”.

2. Cái ngu “Nhận nợ”

Thứ hai là cái ngu nhận nợ, tức đứng ra bảo lãnh cho người khác vay mượn. Nếu bên vay trả đúng hạn, mọi chuyện suôn sẻ. Nhưng khi bên vay chậm trễ hoặc không trả, người đứng ra bảo lãnh sẽ trở thành “bia đỡ đạn” cho cả hai bên. Chủ nợ thì gây áp lực, người vay lại oán trách. Kết cục là tình cảm anh em, bạn bè bị sứt mẻ, thậm chí mất sạch lòng tin. Vì vậy, cha ông ta xem đây là một việc ngu ngốc, giúp người lại tự hại mình.

3. Cái ngu “Gác cu”

“Gác cu” vốn là thú chơi điền viên ngày xưa, đòi hỏi nhiều thời gian và công sức để nuôi và thuần hóa chim mồi. Tuy nhiên, rủi ro luôn tiềm ẩn: đôi khi không bẫy được chim mà còn mất luôn cả chim mồi. Sự vô ơn của chim cu khiến người chơi dễ bị mang tiếng “ngu”, vừa mất công vừa mất của.

4. Cái ngu “Cầm chầu”

Cầm chầu là hoạt động trong ca trù hoặc hát ả đào, khi thính giả trực tiếp tham gia bằng cách đánh trống khen chê nghệ sĩ. Người cầm chầu cần có kiến thức về âm nhạc, nhưng nếu khen chê không khéo, họ dễ bị mất lòng người hát hoặc khán giả khác. Thậm chí, việc cầm chầu còn gây ra những tranh cãi không đáng có, khiến thú vui trở thành mối họa.

Cha ông ta đã đúc kết rằng: muốn sống yên ổn, đừng nên dại mà làm 4 việc này. Chúng không chỉ tiềm ẩn rủi ro mà còn dễ khiến ta rơi vào tình huống “lợi bất cập hại”.