Trẻ thừa cân béo phì gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ. Không những vậy, điều nguy hiểm nhất là trẻ có thể có nguy cơ cao mắc tiểu đường, cao huyết áp, tim mạch, gan nhiễm mỡ và dậy thì sớm…
Theo thống kê của Viện nghiên cứu Y tế – Xã hội, hiện nước ta có hơn 300.000 trẻ béo phì, thừa cân dưới 5 tuổi con số năm sau cao hơn năm trước. Ngoài nguyên nhân về di truyền, thuốc, lười vận động thì có đến 60-80% xuất phát từ chế độ dinh dưỡng hàng ngày không hợp lí.
Nhóm thực phẩm được các chuyên gia khuyến cáo dễ gây thừa cân béo phì ở trẻ nhỏ chính là sữa nguyên kem và thức ăn nhanh. Nhưng trong 2 thực phẩm này, loại nào dễ làm trẻ tăng cân – yếu tố gián tiếp dẫn tới dậy thì sớm?
Sữa nguyên kem có hàm lượng đạm, canxi và phốt-pho cao
Chia sẻ trên Phụ nữ Pháp Luật: BS.CKII Nguyễn Thị Thu Hậu, trưởng Khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Nhi đồng 2 (TP.HCM), cho biết, sữa nguyên kem thường có hàm lượng đạm, canxi và phốt-pho cao nên chỉ phù hợp cho trẻ trên 1 tuổi đến 2 tuổi – giai đoạn cần chất béo để phát triển trí não. “Loại sữa này được khuyến cáo không nên sử dụng cho trẻ dưới 1 tuổi vì dễ gây quá tải cho thận”, bác sĩ Hậu lưu ý.
Theo bác sĩ Hậu, khi trẻ trên 2 tuổi, cấu trúc não đã đạt trên 80%, nên nhu cầu về chất béo không nhiều. Vì vậy, ở giai đoạn này, tốt nhất trẻ nên uống sữa tách béo, tách đường như sữa tươi và các loại sữa phù hợp với tuổi. Sữa nguyên kem giàu năng lượng, nếu trẻ uống nhiều, kết hợp dùng thức ăn và các loại sữa khác, cộng thêm ít vận động thì dễ có nguy cơ thừa cân, béo phì.
“Trẻ béo phì không phải do sữa, mà do uống sữa không phù hợp. Vì vậy, cha mẹ nên chọn sữa phù hợp với độ tuổi, thể trạng của trẻ, đừng cắt sữa của con. Trẻ thừa cân/béo phì vẫn cần một lượng sữa mỗi ngày để được cung cấp đủ canxi cho sự phát triển, tăng trưởng chiều cao”, bác sĩ Hậu lưu ý.
Nhiều người cho rằng, sữa bò nguyên kem là nguyên nhân gây ra dậy thì sớm ở trẻ, vì nó chứa hormone tăng trưởng là không đúng. Theo bác sĩ, hormone gây dậy thì sớm cho trẻ là hormone sinh dục, không phải hormone tăng trưởng. Hormone tăng trưởng có giá thành cao, nếu người nuôi có mua cho bò ăn để giúp bò tăng trưởng tốt thì bản chất của nó là protein, khi đi vào dạ dày sẽ bị cắt ra thành axit amin, nên không gây ra dậy thì sớm. “Sữa không gây dậy thì sớm mà nó gián tiếp làm cho trẻ bị thừa cân/béo phì nếu không chọn loại phù hợp”, bác sĩ Hậu khẳng định.
Trong thức ăn nhanh chứa nhiều chất béo, muối và calo
Trong thức ăn nhanh, chẳng hạn như các loại như bánh snack, khoai tây chiên, nước ngọt, nước có gas, nước có thêm đường… được cho là chế biến công nghiệp. Đồ ăn nhanh bán công nghiệp như gà rán, hamburger, bánh pizza… cũng rất giàu năng lượng. Ví dụ, một phần gà rán có trên 400-450 calo, một phần hamburger cũng chứa 450-460 calo, tùy to hay nhỏ.
Thức ăn nhanh ngày nay được nhiều người ưa chuộng bởi sự tiện lợi. Tuy nhiên, phần ăn này lại không cân đối về các chất dinh dưỡng, chứa nhiều calo, đường, muối, chất béo không lành mạnh, thiếu vitamin và khoáng chất. Nếu trẻ ăn quá thường xuyên sẽ dễ tăng cân nhưng bị thiếu chất. Không những vậy, các thực phẩm này dùng nhiều dầu mỡ để chiên rán, hay các gia vị để tẩm ướp, dễ có nguy gây hại cho sức khỏe của trẻ.
“Thức ăn nhanh là những năng lượng rỗng, trẻ ăn nhiều nếu không vận động sẽ có nguy cơ béo phì, từ đó tăng nguy cơ dậy thì sớm, nhất là ở bé gái”, bác sĩ Hậu lưu ý.
Bố mẹ cần lưu ý lựa chọn thực phẩm phù hợp cho trẻ
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, cha mẹ nên cho trẻ ăn đủ 4 nhóm dưỡng chất cần thiết như chất đạm, chất bột đường, chất béo, vitamin và khoáng chất. Trong đó, rau xanh, trái cây, sữa chua… đây đều là những thực phẩm lành mạnh, đủ dinh dưỡng cho trẻ nên được bổ sung thường xuyên.
Trong việc chọn sữa, bạn cũng nên cắt đi phần sữa béo như sữa nguyên kem, sữa chứa nhiều đường. Với những thực phẩm chứa quá nhiều năng lượng như dầu mỡ, đường, bánh kẹo ngọt, nước ngọt… thì không nên cho trẻ sử dụng.
Ngoài chọn lựa thực phẩm phù hợp hàng ngày cho bé, bố mẹ nên giúp con tích cực tập luyện thể dục thể thao, uống đủ nước, ngủ đúng giờ. Các môn thể thao cha mẹ nên chọn cho con tập là nhảy dây, chạy bộ, đi bộ, bơi lội… nhưng trẻ nên bắt đầu tập luyện ở mức độ nhẹ, sau đó tăng dần và cần có sự giám sát, hỗ trợ của người thân.
Hãy lưu ý những điều này để trẻ được phát triển một cách toàn diện nhất nhé!
