Vị vua lên ngôi 2 lần và chuyện đầu bạc tiễn con đầu xanh
Vị vua duy nhất trong lịch sử Việt Nam lên ngôi 2 lần tên là Lê Duy Kỳ, niên hiệu Thần Tông. Ông sinh ngày 19.11.1607. Điều đặc biệt trong cuộc đời làm vua của ông là ông 2 lần lên ngôi đã nhường ngôi cho con mà lại phải về lại ngôi vì không còn cách nào khác.
Lần thứ nhất vua Lê Thần Tông tại vị từ năm 1619 đến năm 1643, tổng cộng 24 năm một khoảng thời gian không ngắn so với nhiều vị vua khác. Sau đó ông nhường lại ngôi cho con trai là Lê Duy Hựu (tức vua Lê Chân Tông) để lên Thái thượng hoàng.
Nhưng chỉ được 6 năm, vua Lê Chân Tông qua đời khi còn trẻ nên Lê Thần Tông phải quay lại ngôi báu để giữ giang sơn, giữ ngôi báu. Ông trở lại và trị vì tiếp 13 năm nữa (1649 – 1662). Nỗi buồn của ông là con trai lớn thì qua đời trước mình, trong khi các con khác lại còn nhỏ không thể đảm trách việc lớn nên đã nhường ngôi cho con mà ông lại phải trở về lại ngai vàng.
Đến khi vua Lê Thần Tông băng hà thì con trai thứ Lê Duy Vũ lên ngôi lấy hiệu là Huyền Tông. Sau 9 năm ở ngai vàng, Lê Huyền Tông qua đời khi mới 18 tuổi vì bệnh nặng. Lúc này con trai khác của vua Lê Thần Tông là Lê Duy Hợi lên ngôi lấy hiệu là Gia Tông. Nhưng vua Gia Tông cũng bị bạo bệnh sớm qua đời sau đó 4 năm ngồi ngai vàng.
Vua Lê Thần Tông lên ngôi 2 lần
Khi vua Lê Duy Hợi qua đời thì con út của vua Lê Thần Tông là Lê Duy Hợp lên ngôi lấy hiệu là Hy Tông. Lê Hy Tông là người con ở ngôi lâu nhất được 30 năm.
Vậy là cả 4 người con trai của vua Lê Thần Tông đều lần lượt lên ngôi nhưng chỉ có người con út tại vị lâu còn 3 người con khác đều chết trẻ.
Vị vua có vợ ngoại quốc lạ nhất lịch sử
Vua Lê Thần Tông có 6 người vợ thì 4 người ngoại quốc, ông có 10 người con trong đó có 4 người con trai và cả 4 người đều lần lượt lên ngôi. Nhưng tiếc thay 3 người con của vua Lê Thần Tông đều yểu mệnh, tại vị ít năm.
Sách Đại Việt sử kí toàn thư (Bản kỉ tục biên, quyển 18) đã viết về vua Lê Thần Tông rằng: “Vua lấy con gái của Vương (chỉ Trịnh Tráng, lúc này được phong làm Thanh Đô Vương) là Trịnh Thị Ngọc Trúc, lập làm Hoàng hậu”.
Ngọc Trúc đã từng lấy bác họ của vua là Cường Quận công Lê Trụ và đã sinh hạ được 4 người con. Khi ấy, Lê Trụ bị giam trong ngục, Vương đem con gái gả cho vua, vua liền nhận vào cung.
Khi ấy, vua Lê Thần Tông mới 23 tuổi còn bà Trịnh Thị Ngọc Trúc đã ở tuổi 36. Trước tình thế này thì triều thần Nguyễn Trực và Nguyễn Danh Thế có can nhưng vua không nghe mà nói rằng “Xong việc thì thôi, lấy gượng vậy”. Từ hôm ấy trở đi, trời mưa dầm ngày đêm không ngớt.
Ngoài hoàng hậu thì vua Lê Thần Tông còn lấy bà phi người Mường và 4 bà người vợ ngoại quốc là các phi tần người Xiêm (Thái Lan ngày nay), Hán (Hoa), Ai Lao (Lào ngày nay) và Hòa Lan (tức Hà Lan). Bà vợ người Hòa Lan tên Orona cũng là bà hoàng châu Âu duy nhất trong lịch sử triều đại phong kiến Việt Nam. Một số tài liệu viết rằng bà Orona theo thương đoàn Hà Lan sang Việt Nam năm 1630 và gặp vua Lê Thần Tông ở Thăng Long và nghe lời cha bà ở lại làm phi. Việc vua Lê Thần Tông có một người vợ Tây là chuyện đặc biệt. Sử truyền rằng cả 6 người vợ của vua đều sống hòa thuận với nhau.
Đặc biệt có 6 bà vợ nhưng giai thoại kể rằng các vợ của vua Lê Thần Tông đều sống hòa thuận với nhau. Cả 6 bà vợ đã góp sức để lập ra 6 pho tượng nhập thần của 6 bà vợ vua Lê Thần Tông ở chùa Mật Sơn (Thanh Hóa) với nguyện ước mãi mãi bên nhau. 6 bức tượng được tạo với thế hoàng hậu Trịnh Thị Ngọc Trúc ngự trên tòa sen, còn các bà khác đội vương miện trong tư thế tọa thiền. Mỗi pho tượng thể hiện một nét dung nhan khác nhau và thấy rõ trang phục của mỗi bà đúng theo y phục dân tộc của từng người.
